Му́дны ’хітры’ (Касп.). Няясна. Магчыма, у выніку кантамінацыі слоў му́дры і му́тны ’падазроны, не зусім ясны’. Ці мена ‑р‑ > ‑н‑, выкліканая шматзначнасцю лексемы мудры для адрознення (?). Параўн. тураў., гродз.му́дры ’хітры’ (ТС, КЭС).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Празо́рны ’празрысты’ (Др.-Падб.), ’чысты, ясны’ (Чэрн.), ст.-рус.прозорныи ’празрысты’, ст.-слав.прозорьнъ ’праніклівы; празрысты’. Сюды ж, відаць, адваротны дэрыват празо́ра ’празрыстасць’ (Стан.). Да празо́р ’прасвет’ (Юрч. Фраз. 1), гл. зо́рыць ’глядзець’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
БЛУ́МАРТ
(Bloemaert) Абрахам (25.12.1564, г. Горынхем, Нідэрланды — 27.1.1651),
галандскі жывапісец. Зазнаў уплыў франц. мастакоў-маньерыстаў; адышоўшы ад маньерызму, стварыў уласны просты і ясны барочны стыль. Тонавае вырашэнне яго карцін адпавядала прынцыпам караваджызму (святлоценявыя кантрасты). Звяртаўся да біблейскіх і міфал. сюжэтаў. Аўтар жанравых кампазіцый і пейзажаў: «Вяселле Тэтыды» і «Казанне Яна Хрысціцеля» (1638), «Укрыжаванне» (1640), «Адпачынак на шляху ў Егіпет» (1631), «Ігрок на флейце» (1643) і інш.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
нарассыпа́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.
Рассыпаць, раскідаць у многіх месцах. Нарассыпаць зярнят. □ Мінула ноч, і сонца ўстала, На ясны выйшла небакрай, Пялёсткаў скрозь нарассыпала.Глебка.Федзю раптам кінулася ў вочы, што на пажоўклай траве .. валяецца шмат каменняў, як быццам хто іх знарок нарассыпаў тут.Ваданосаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прасто́р, ‑у, м.
1. Свабоднае вялікае месца, абшар. Стэпавы прастор. □ Лес адшумеў, расступіўся: перада мною бясконцы ясны прастор.Скрыган.
2.перан. Свабода, раздолле. Прастор, чыстата, мякка і пах які духавіты.Лынькоў.Тут [на заводзе], спадзяваўся Андрэй, будзе большы, чым дзе, прастор для яго вынаходстваў і рацыяналізатарскіх прапаноў.Шахавец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Распаго́дзіцца ’палепшыцца (пра надвор’е), праясніцца’ (Бяльк.; смарг., Сл. ПЗБ; Байк. і Некр.), роспого́дзіцца ’тс’ (ТС). Параўн. з супрацьлеглым значэннем рознегодзіцца ад нягода (гл.), паго́да ’яснае сонечнае надвор’е’, паго́длівы ’добры, ясны (пра надвор’е). Гл. год, паго́да.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
clear1[klɪə]adj.
1. све́тлы, я́сны, чы́сты;
clear conscience чы́стае сумле́нне;
a clear dayя́сны дзень;
a clear sky чы́стае/я́снае/бязво́блачнае/бясхма́рнае не́ба
2. чы́сты, празры́сты;
clear glass празры́стае шкло́;
clear water празры́стая вада́
3. выра́зны, я́сны, зразуме́лы;
have a clear idea мець я́снае ўяўле́нне;
that’s clear зразуме́ла
4. свабо́дны, бесперашко́дны;
a clear passage свабо́дны прахо́д
5. по́ўны; цэ́лы; абсалю́тны;
clear profit чы́сты прыбы́так;
three clear days цэ́лыя тры дні;
obtain a clear majority атрыма́ць абсалю́тную бо́льшасць (галасоў)
♦
in the clear свабо́дны ад падазрэ́нняў; які́ сябе нічы́м не запля́міў;
out of a clear blue sky неспадзява́на, рапто́ўна
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
licht
a
1) све́тлы, я́сны, я́ркі
am ~en Táge — сяро́д бе́лага дня
2) рэ́дкі (лес)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
plain2[pleɪn]adj.
1.я́сны, зразуме́лы;
I made myself plain. Я ясна выказаўся.
2. про́сты;
I li ke plain food. Я люблю простую ежу.
3. прамы́, шчы́ры, адкры́ты;
a plain answer прамы́ адка́з
♦
(as) plain as day/(as) plain as the nose on your faceя́сны як дзень, ясне́й я́снага; ≅ як дво́йчы два;
plain sailing прасце́й про́стага, прасце́й па́ранай рэ́пы; ве́льмі про́ста і лёгка
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Ляўка́с ’грунт пад афарбоўку або пазалоту на драўляных вырабах’ (ТСБМ). Запазычана з с.-грэч.λευκάς ’замазка з вапны і гліны’ < ст.-грэч.λευκός ’белы, ясны, сівы’, ’золата, змешанае са срэбрам’ (Фасмер, Этюды, 112; Мацэнаўэр, Cizí sl., 240).