ласі́ны, -ая, -ае.
1. гл. лось.
2. толькі мн. (ласі́ны, -сі́н). Шчыльна аблягаючыя штаны з ласінай скуры як частка параднай формы некаторых палкоў старой рускай арміі (уст.).
Кірасіры ў ласінах.
3. толькі мн. (ласі́ны, -сі́н). Вузкія штаны да шчыкалаткі з сінтэтычнай эластычнай тканіны, якія абцягваюць ногі.
Дзяўчына ў бліскучых ружовых ласінах.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
шчы́льны, -ая, -ае.
1. 3 цесна злучанымі часцінкамі або які змяшчае вялікую колькасць чаго-н. у малым аб’ёме, прасторы.
Шчыльная тканіна.
Шчыльна (прысл.) зачыніць дзверы.
Шчыльныя слаі атмасферы.
Ш. плот.
2. Цесны, з абмежаванай прасторай.
Шчыльная пасудзіна.
3. перан. Насычаны якімі-н. мерапрыемствамі, падзеямі.
Ш. графік мерапрыемстваў.
|| наз. шчы́льнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
стулі́ць, сту́льваць
1. (шчыльна сціснуць) zusámmenpressen vt, zusámmendrücken vt (тс перан);
2. (звесці, злучыць разам) zúmachen vt, schlíeßen* vt
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
даўжэ́разны, ‑ая, ‑ае.
Разм. Тое, што і даўжэзны. Даўжэразны стол, якога раней настаўнік не бачыў у пана падлоўчага, стаяў каля сцяны, прыпёрты да яе шчыльна адным сваім краем. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кача́н, ‑а, м.
Плод капусты: шчыльна звітыя ў галоўку капусныя лісты. Побач зелянелі густыя градкі морквы, завязваліся крамяныя качаны капусты. Якімовіч. Паўз дарогі жанчыны секлі лысыя качаны капусты. Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пазаціска́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
1. Заціснуць, зашчаміць усё, многае. Пазаціскаць у руках грошы.
2. Шчыльна заткнуць усё, многае. Пазаціскаць вушы.
3. Разм. Ціскаючы, заціснуць, прыдушыць усіх, многіх.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
закупо́рыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак., каго-што.
Шчыльна заткнуць, закрыць дзірку, адтуліну ў чым‑н. Закупорыць бочку. // перан. Разм. Прымусіць каго‑н. безвыходна сядзець у памяшканні; заперці. Закупорыць у чатырох сценах.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заткну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -ну́ты; зак., што.
1. чым. Шчыльна закрыць (адтуліну).
З. бутэльку коркам.
З. вушы.
2. за што. Засунуць які-н. прадмет за што-н., куды-н.
З. сякеру за пояс.
◊
Заткнуць за пояс каго (што) (разм.) — перасягнуць каго-н. у чым-н.
|| незак. затыка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
Лі́пнуць ’прыліпаць’, ’шчыльна прыціскацца’, ’прыставаць’ (Яруш., Бяльк., Шат., ТСБМ). Укр. липнути, рус. липнуть, польск. lipnąć, н.-луж. lipnuś, чэш. lipnouti, славац. lipnúť, славен. pri‑lípniti. Прасл. lьpnǫti. Пазней адбылася мена галоснага асновы ў ‑i‑ пад уплывам (pri)lipati (Слаўскі, 4, 275).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
залі́пнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; пр. заліп, ‑ла; зак.
1. Пакрыцца чым‑н. ліпкім; абліпнуць. Шыбы заліплі мокрым снегам.
2. Разм. Шчыльна прыстаць, прыліпнуць. Дубовыя цяжкія дзверы брамкі, засыпаныя снегам, заліплі ў вушаках. Лупсякоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)