cukier, ~ru

cuk|ier

м. цукар;

~ier kostkowy (w kostkach) — цукар у кавалках; рафінад;

~ier puder — цукровая пудра

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

прабялі́ць сов., в разн. знач. пробели́ть;

п. цу́кар — пробели́ть са́хар;

п. дзве гадзі́ны — пробели́ть два часа́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

то́ўчаны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад таўчы.

2. у знач. прым. Які стаў дробным, цёртым у выніку таўчэння. Тоўчаная кара. Тоўчаны цукар. Тоўчаная бульба.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

упрыку́ску, прысл.

Адкусваючы цукар драбкамі (піць чай, кофе і пад.). Чай гаварылі густы, ажно чорны, рафінад не кідалі ў шклянкі — не было лыжачкі, пілі ўпрыкуску. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

клерава́ць

(ням. klären)

рабіць светлым, празрыстым; ачышчаць (цукар, алей і інш.).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

trzcinowy

трысняговы; чарацяны; чаротавы;

cukier trzcinowy — трысняговы цукар

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

прабялі́ць, ‑бялю, ‑беліш, ‑беліць; зак., што.

1. Пафарбаваць белым. // Спец. Падвергнуць спецыяльнай апрацоўцы, каб зрабіць белым. Прабяліць цукар.

2. і без дап. Бяліць некаторы час. Прабяліць увесь дзень.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рафінава́ны

1. спец. рафини́рованный;

р. цу́кар — рафини́рованный са́хар;

2. перен. рафини́рованный, изощрённый;

р. густ — рафини́рованный (изощрённый) вкус

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

АЛІГАЦУКРЫ́ДЫ,

вугляводы, у малекулах якіх ад 2 да 10 монацукрыдных астаткаў, злучаных паміж сабой т.зв. гліказіднай сувяззю. Займаюць прамежкавае становішча паміж монацукрыдамі і поліцукрыдамі. Паводле ступені палімерызацыі падзяляюцца на ды-, тры-, тэтрацукрыды і г.д. У свабодным стане пашыраны ў жывых арганізмах, фрагменты ўваходзяць у склад прыродных глікаліпідаў, флаваноідаў, алкалоідаў, сапанінаў, некаторых антыбіётыкаў і інш. Найважнейшыя алігацукрыды — цукроза (трысняговы цукар), мальтоза (соладавы цукар), лактоза (малочны цукар). З інш. прыродных алігацукрыдаў найб. вядомы рафіноза (у цукр. бураках і інш. вышэйшых раслінах), мелецытоза (у соку хвойных дрэў), трэгалоза (гал. цукар гемалімфы многіх насякомых), цэлабіёза (асн. структурная адзінка цэлюлозы).

Атрымліваюць алігацукрыды ферментатыўным або частковым кіслотным гідролізам поліцукрыдаў; шэраг аналагаў сінтэзаваны штучна. Маюць важнае значэнне ў харчаванні чалавека (асабліва цукроза і лактоза). Зрэдку бывае непераноснасць арганізмам асобных відаў алігацукрыдаў, што абумоўлена прыроджанай адсутнасцю ў кішачным соку ферментаў, якія расшчапляюць алігацукрыды на монацукрыды (суправаджаецца захворваннямі, часам гібеллю арганізма).

т. 1, с. 256

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

дыяста́з, ‑у, м.

Спец.

1. Арганічнае злучэнне, што належыць да групы ферментаў і выклікае ператварэнне крухмалу ў цукар.

2. Разыходжанне дзвюх касцей у суставе з-за намнажэння ў ім вадкасці.

[Ад грэч. diastasis — раз’яднанне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)