Крапі́ўка ’высыпка на целе дзіцяці’ (Арх. ГУ, Сцяшк., Мат. Гом.). Да крапіва (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ме́ціна, ‑ы, ж.
Разм. Пляма, лапіна на целе, покрыве жывых істот; знак, метка. Нам прывялі двух сухіх.. канькоў, буланых, з белымі мецінамі на лбе. Мікуліч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Набу́ніцца ’ўздуцца, набухнуць’ (ТС). Бясспрэчна, звязана з банька ’бурбалка’, буняк ’пухір на целе’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
расцячы́ся, 1 і 2 ас. не ўжыв., -чэ́цца; расцёкся, -цякла́ся, -ло́ся;
1. Пацячы ў розных кірунках па якой-н. паверхні.
Вада расцяклася па падлозе.
2. перан. Распаўсюдзіцца дзе-н., па чым-н.
Па целе расцяклася цеплыня.
Расцёкся пах свежага хлеба.
|| незак. расцяка́цца, -а́ецца.
|| наз. расцяка́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
зара́д, -а і -у, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.
1. -а. Выбуховае рэчыва, якое змяшчаецца ў пэўнай колькасці ў снарадзе, патроне.
2. -у. Колькасць электрычнасці ў якім-н. целе.
Дадатны з.
З. энергіі (перан.).
|| прым. зара́дны, -ая, -ае (да 1 знач.).
Зарадная скрынка (павозка для снарадаў).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
разагрэ́ць, -э́ю, -э́еш, -э́е; -рэ́ты; зак.
1. што. Грэючы, зрабіць цёплым, гарачым.
Р. суп.
2. Нагрэўшы, падрыхтаваць да дзеяння, выкарыстання.
Р. матор.
3. каго-што. Выклікаць адчуванне цяпла ў целе (разм.).
Р. сябе работай.
|| незак. разаграва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; наз. разаграва́нне, -я, н.
|| наз. разагрэ́ў, -грэ́ву, м.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
разне́сціся, 1 і 2 ас. не ўжыв., -нясе́цца; разнёсся, -не́слася і -нясла́ся, -не́слася і -нясло́ся; зак.
1. Распаўсюдзіцца, пашырыцца.
Разнесліся чуткі.
2. Прагучаць, стаць чутным на далёкую адлегласць.
Разнёсся звон.
3. перан. Хутка разысціся па чым-н., у чым-н.
Па целе разнеслася цеплыня.
|| незак. разно́сіцца, -сіцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
лі́мфа, ‑ы, ж.
Бясколерная вадкасць у целе чалавека і пазваночных жывёл, якая абмывае ўсе тканкі і клеткі арганізма. Лімфа, як і кроў, знаходзіцца ў бесперапынным руху.
[Ад лац. lympha — вільгаць.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
амуле́т
(лац. amuletum)
невялікі прадмет, што носяць на целе як магічны сродак, нібыта здольны засцерагчы ад няшчасця (параўн. талісман).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
АБ’ЁМ,
адна з колькасных характарыстык геам. цела; вымяраецца колькасцю змешчаных у целе кубаў з рабром, роўным адзінцы даўжыні. Для вымярэння аб’ёму складаных цел яны змяшчаюцца ў прамавугольны паралелепіпед, які разбіваецца плоскасцямі, паралельнымі яго граням, на n кубаў з рабром A.
Няхай Vn — сума аб’ёму кубаў, якія цалкам змяшчаюцца ў целе, а Wn — сума аб’ёму кубаў, што маюць хаця б адзін пункт цела. Калі граніцы і пры бязмежным змяншэнні A да O супадаюць, то іх агульнае значэнне V вызначае аб’ём цела. Адзінка аб’ёму ў СІ м³.
т. 1, с. 21
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)