Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
stout2[staʊt]adj.
1. мо́цны, трыва́лы;
a stout pair of boots for climbing мо́цныя чараві́кі для альпіні́зму
2. то́ўсты, по́ўны, мажны́, дзябёлы;
grow stout растаўсце́ць
3.fml адва́жны, му́жны, сме́лы;
make a stout resistance цвёрда супраціўля́цца
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
beständig
1.
a пастая́нны, усто́йлівы, трыва́лы
2.
adv пастая́нна, заўсёды
er bleibt ~ hier — ён застае́цца тут на пастая́ннае жыха́рства
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
дзябёлы, ‑ая, ‑ае.
1. Дужага целаскладу; поўны. Ростам Петрык не вызначаўся, але затое быў ён хлопчык дзябёлы, круглы з твару.Якімовіч.[Міхась] глядзеў на шырокія плечы, на дзябёлую, налітую сілай постаць майстра.Сіўцоў.Параска Клімаўна і да таго ніколі дзябёлаю не была, то тут, то там у яе калола.Кандрусевіч.
2. Тоўсты, грубы, трывалы. Вароты ў хляве былі дзябёлыя і крэпкія, замкнёныя моцным унутраным замком.Колас.Адны [лыжкі] былі дзябёлыя, важкія, арэхавыя ці грушавыя, другія — лёгкія, асінавыя, пафарбаваных.Якімовіч.// Тоўсты, шчыльны (пра тканіну). Дзябёлае сукно.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Апла́вы ’жаночая хвароба, трывалы і цяжкі крывацёк’ (Нас.). Множны лік ад аплав(а), утворанага, пэўна, ад аплываць ’цячы’ (напрыклад, аб свечцы). Славянскія паралелі невядомы, аднак гэта зусім не азначае, што слова не было вядома іншым славянам. На назву такой сур’ёзнай і да таго ж саромнай хваробы магло накладацца табу: параўн. адсутнасць назвы для крывацёку ў класіфікацыі рускіх народных назваў хвароб Мяркулавай (Этимология, 1967, 159), што зусім не азначае адсутнасці такой назвы ў мове. Па мадэлі словаўтварэння — слова старажытнае, магчыма нават праславянскае. Параўн. польск.upławy выдзяленні з жаночых палавых органаў’. Параўн. Супрун, БЛ, 1, 68.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
АЗБЕСТАЦЭМЕ́НТ,
будаўнічы матэрыял з сумесі цэменту, азбесту і вады. Састаў: 100 ч. (па масе) партландцэменту, 12—20 ч. азбесту, у асн. нізкіх гатункаў. Да застывання цэменту азбестацэмент пластычны і трывалы на расцягванне, што дае магчымасць фармаваць з лістоў таўшчынёй 5—10 мм розныя вырабы; у застылым стане мае высокія фіз.-мех. ўласцівасці: трываласць на выгін да 30 МПа, на сцісканне да 90 МПа, ударная вязкасць 1,8—2,5 кДж/м², даўгавечны, маразастойкі, вогнетрывалы, з павышанай хім. устойлівасцю. Крохкасць і дэфармаванне азбестацэменту пры высокай вільготнасці змяншаюць гідрафабізацыяй (гл.Гідрафобныя пакрыцці) і дадатковым арміраваннем. З азбестацэменту вырабляюць лісты, трубы, пліты, дахавыя прафіляваныя і плоскія лісты (шыфер). Гл. таксама Азбестацэментныя вырабы і канструкцыі.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
gründlich
1.
a грунто́ўны, трыва́лы
2.
adv грунто́ўна, мо́цна
j-m ~ die Méinung ságen — сказа́ць каму́-н. пра́ўду ў во́чы
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
сіно́нім, ‑а, м.
Слова, якое адрозніваецца ад іншага гучаннем (і напісаннем), але супадае з ім або вельмі блізкае да яго па значэнню (напрыклад: «моцны» і «трывалы», «праца» і «работа»). Для перадачы аднаго і таго ж паняцця ў пісьменніка знаходзіцца мноства сінонімаў.Каваленка.Часта і ў літаратуры словы «байка» і «казка» ўжываюцца як сінонімы.Казека.//перан.Кніжн. Тоеснае паняцце. Купалаўскі «вольны сейбіт» стаў сінонімам новага чалавека працы.Гіст. бел. сав. літ.У разуменні Горкага краса атаясамлівалася з свабодай чалавека, была сінонімам свабоды і рэвалюцыі.Івашын.
[Ад грэч. synōnymos — аднайменны.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Трымана́ ‘надакучлівы чалавек’ (Мат. Гом.). Відаць, да трымані́ць ‘гаварыць абы-што, хлусіць’ (гл. траманіць, для якога прапануецца літоўская крыніца запазычання). Можа быць звязана з мані́ць, ману́ць, аднак па значэнні і па форме слова бліжэй да славен.tŕmen ‘упарты, капрызны, натурысты’, харв.чак.ne trmi ‘не ўпірайся’, якія Борысь (RS, XLI, 1, 40 -41) узводзіць да прасл.*trьměti ‘тырчаць, заставацца на сваім, упірацца’, што дало каўзатыў *trimati (Борысь, 652), гл. трымаць. У такім выпадку трыманіць можа быць другасным утварэннем ад назоўніка або прыметніка, параўн. укр.тримни́й ‘трывалы’; сюды ж, магчыма, і ўкр.тримо́нний няпэўнага значэння і паходжання (ЕСУМ, 5, 638).