навуко́вы, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да навукі (у 1, 2 знач.), уласцівы ёй. Навуковае адкрыццё. Навуковая дзейнасць. □ Г.Б. Пляханаў пакінуў рабочаму класу і ўсяму прагрэсіўнаму чалавецтву каштоўную навуковую і літаратурную спадчыну. «Весці». // Заняты распрацоўкай навуковых пытанняў. Навуковы супрацоўнік. Навуковае аб’яднанне.

2. Пабудаваны на прынцыпах навукі. Маркс і Энгельс стварылі навуковую тэорыю камунізма. «Беларусь».

•••

Навуковы апарат гл. апарат.

Навуковы камунізм гл. камунізм.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

князь, ‑я; мн. князі, ‑ёў; м.

1. Правадыр войска і правіцель вобласці ў феадальнай Русі. Маскоўскі князь. Полацкі князь.

2. Тытул, які перадаваўся ў спадчыну патомкам такіх людзей або прысвойваўся ўказам цара як ўзнагарода. // Асоба, якая мела гэты тытул.

•••

Вялікі князь — а) старшы з удзельных князёў у Старажытнай Русі; б) тытул сына, брата або ўнука рускіх цароў; асоба, якая мела гэты тытул.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прэтэ́нзія

(лац. praetensio)

дамаганне валодаць чым-н., патрабаванне, іск (напр. п. на спадчыну);

2) скарга, выражэнне незадаволенасці з выпадку чаго-н. (прад’явіць прэтэнзіі);

3) імкненне прыпісаць сабе якасці, якіх звычайна няма (напр. прэтэнзіі на культурнасць).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

эсква́йр

(англ. esquire, ад лац. scutarius = шчытаносец)

1) ганаровы дваранскі тытул у Англіі, які перадаецца ў спадчыну і прысвойваецца па займаемай кім-н. пасадзе ці спецыяльным патэнтам;

2) форма ветлівага звароту ў Англіі і ЗША.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ДЗЮВАЛЬЕ́ (Duvalier) Жан Клод

(н. 3.7.1951, г. Порт-о-Прэнс, Гаіці),

дзяржаўны і паліт. дзеяч Гаіці. У 1971—86 прэзідэнт Гаіці. Прэзідэнцкі пост паводле папраўкі да канстытуцыі (студз. 1971) атрымаў у спадчыну ад бацькі Ф.Дзювалье. Прадоўжыў умацаванне рэжыму жорсткай дыктатуры. Пры ім пагоршылася эканам. становішча Гаіці. Скінуты ў выніку нар. паўстання ў лют. 1986, эмігрыраваў у Францыю.

т. 6, с. 128

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

predecessor [ˈpri:dɪsesə] n.

1. папярэ́днік;

The President inherited his economic problems from his predecessor. Прэзідэнт атрымаў у спадчыну эканамічныя праблемы свайго папярэдніка.

2. прадме́т, які́ заменены і́ншым;

His new car is much faster than its predecessor. Яго новая машына значна шпарчэйшая за папярэднюю.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

прэтэ́нзія

(с.-лац. praetensio)

1) прад’яўленне сваіх правоў на валоданне чцм-н. (напр. п. на спадчыну);

2) скарга, выражэнне незадаволенасці з выпадку чаго-н. (напр. заявіць прэтэнзію);

3) імкненне прыпісаць сабе якасці, якіх звычайна няма (напр. прэтэнзіі на культурнасць).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

heir

[er]

1.

n.

1) спадкае́мец -ца m., спа́дчыньнік -а m.

2) Obsol. нашча́дак -ка m.

heir at law — спа́дчыньнік паво́дле зако́ну

2.

v.t.

атры́мваць у спа́дчыну, успадко́ўваць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

асво́іць, асвою, асвоіш, асвоіць; зак., што.

1. Навучыцца карыстацца чым‑н., авалодаць чым‑н. Асвоіць новую тэхніку. Асвоіць замежную мову. // Навучыцца вырабляць што‑н. Асвоіць вытворчасць новых станкоў. // Засвоіць, зразумець што‑н. Іван памагаў па матэматыцы — прагрэсіі, лагарыфмы, сінусы і косінусы Міця асвоіў як мае быць. Навуменка.

2. Уключыць у круг сваёй гаспадарчай дзейнасці; абжыць. Асвоіць цалінныя землі. // Выкарыстаць (грошы, сродкі і пад.). Асвоіць фонды. Асвоіць спадчыну. Асвоіць бюджэт.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

АСАБІ́СТЫЯ НЕМАЁМАСНЫЯ ПРАВЫ́,

суб’ектыўныя правы грамадзян, якія не маюць матэрыяльнага зместу і неаддзельныя ад асобы чалавека. Адрозніваюць 2 іх разнавіднасці: звязаныя з маёмаснымі правамі (напр., прадукцыя інтэлектуальнай творчасці, якая пры пэўных абставінах можа пераходзіць да іншых асоб па дагаворы з аўтарам, у парадку атрымання ў спадчыну; гл. Аўтарскае права, Спадчыннае права) і не звязаныя (іх адчужэнне ад асобы немагчымае, напрыклад, права на імя, гонар, годнасць).

т. 2, с. 17

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)