Рэ́жык ’сцізорык’ (Сцяшк. Сл.), рэжыкі ’нажніцы’ (Сл. Гродз., Сл. рэг. лекс.). Да рэзаць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рэ́занне ’парэзаны лесаматэрыял, дровы’ (Юрч. СНЛ), ’сварка’ (Жд. 2). Славацк. rezina ’пілавінне’. Ад рэзаць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рэ́мжа ’махры, абтрапаныя краі адзежы’ (ТС). Няясна. Магчымая сувязь з літ. rémžti ’рэзаць (абы-як)’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Зачы́р ’паз у ніжняй частцы бочкі, цэбра’ (гродз., З нар. сл.). Паводле формы, бязафіксны наз. ад дзеяслова зачырыць (Касп.), зачырці. Знач. кораня чыр‑ павінна быць ’рэзаць’. Сапраўды, у Насовіча маем чыркаць (нажом) ’рэзаць’, чыркану́ць ’рэзануць’. Гэта, відаць, варыянт і.-е. кораня *(s)ker‑ ’рэзаць’ (Покарны, 1, 938 і наст.), да якога з рознымі чаргаваннямі ўзыходзяць, магчыма, куртаты, курносы, чарот (гл.), рус. черта, чертить, літ. kertù, kir̃sti ’сячы, удараць’ і які мае тут форму čir‑ (параўн. čersti, Трубачоў, Эт. сл., 4, 75–76); гл. яшчэ Фасмер, 4, 349.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
carve
[kɑ:rv]
v.t.
1) рэ́заць (мя́са)
2)
а) выраза́ць (з дрэ́ва, ко́сьці)
б) высяка́ць; цяса́ць (ста́тую)
в) разьбя́рыць, гравірава́ць
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
kroić
kroi|ć
незак.
1. кроіць; рэзаць;
~ć co na kawałki — кроіць (рэзаць) што на кавалкі;
2. краіць;
krawiec ~ł spodnie — кравец краіў штаны;
~ć na kogo — імкнуцца стаць кім; мерыцца; нацэльвацца
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
saw2 [sɔ:] v. (sawed, sawn) пілава́ць; пілава́цца; рэ́заць;
This kind of wood saws easily. Гэтая драўніна лёгка пілуецца.
saw down [ˌsɔ:ˈdaʊn] phr. v. спілава́ць
saw off [ˌsɔ:ˈɒf] phr. v. адпілава́ць
saw up [ˌsɔ:ˈʌp] phr. v. распілава́ць
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Стакро́ць ж. р. ‘сто разоў’, прысл. ‘у сто разоў’ (Нас., Байк. і Некр.), сто́краць ‘тс’ (Гарэц., Касп.). З польск. stokroć ‘тс’, якое ад sto ‘сто’ і ‑kroć; апошняе да прасл. *kortъ (параўн. рус. стокра́т), якое чаргаваннем галосных звязана з *čersti, *čьrtǫ ‘рэзаць’; параўн. сінонім раз < рэзаць; гл. Фасмер, 2, 368–369; Махэк₂, 290.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Раза́нік (реза́нік) ’звараная неабіраная перарэзаная напалам бульба’ (жытк., Нар. словатв.), рэ́занік, рэза́нікі ’тс’ (ТС). Утворана ад рэ́заць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
барана́, ‑ы; мн. бароны; ‑рон; ж.
Землеапрацоўчая прылада ў выглядзе рамы з вертыкальнымі зубамі або дыскамі, пры дапамозе якой разрыхляюць глебу. Крутаплечы, з пудовымі кулакамі, каваль Кастусь Махнач з ранку да вечара рамантаваў са сваімі памочнікамі плугі, бараны, перацягваў колы, акоўваў перадкі. Курто. Заблішчалі ў праменях сонца дыскавыя вароны і пайшлі рэзаць гэтыя доўгія палоскі. Сташэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)