кава́лачак, ‑чка, м.

Памянш. да кавалак; невялікі кавалак. Шура адшчыпваў кавалачкі хлеба, клаў у рот. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

zakneblować

зак. заткнуць затычкай (заткалам);

zakneblować usta — а) заткнуць рот (заткалам);

перан. заткнуць рот, прымусіць замаўчаць; не даць гаварыць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

крыві́цца, крыўлю́ся, кры́вішся, кры́віцца; незак.

1. Станавіцца крывым, перакрыўленым.

Паркан пачаў к.

2. Крывіць губы, рот і пад., выказваючы нязгоду з чым-н., незадавальненне чым-н.

|| зак. пакрыві́цца, -крыўлю́ся, -кры́вішся, -кры́віцца (да 1 знач.) і скрыві́цца, скрыўлю́ся, скры́вішся, скры́віцца (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ро́та, -ы, ДМ ро́це, мн. -ы, рот, ж.

Падраздзяленне ў пяхоце і некаторых іншых родах войск, якое ўваходзіць у склад батальёна.

Камандзір роты.

Санітарная р.

Цэлая р. каго-н. (перан.: надта многа).

|| прым. ро́тны, -ая, -ае.

Р. камандзір.

Загад ротнага (наз.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прапаласка́ць сов.

1. в разн. знач. прополоска́ть;

п. рот — прополоска́ть рот;

п. панчо́хі — прополоска́ть чулки́;

2. разг. (выстирать немного чего-л. наспех) простирну́ть;

3. (нек-рое время) прополоска́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Жарла́ты ’абжорлівы’ (Сцяшк. МГ). Мадэль з суфіксам ‑ат‑ указвае на словаўтваральную суадноснасць з жарло́ (гл.). Жарло < жерло < жьрло ’горла’, ’рот’, а жарлаты ’той, хто мае (вялікі) рот’, як вусаты ’той хто мае вусы’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

вы́паласкаць, вы́паласнуць áusspülen vt (бялізну); spülen vt (рот);

вы́паласкаць го́рла gúrgeln vi ábspülen vt

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

вы́шчарыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак., што.

Прыадкрыўшы рот, паказаць, выскаліць зубы. [Сука] вышчарыла зубы і забурчала, пачуўшы чалавека. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дабро́ты, -ро́т и -таў ед. нет (материальное благополучие) бла́га;

д. жыцця́ — бла́га жи́зни

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Раззя́піць ’шырока раскрыць рот’ (Касп.), ръззяпе́ніць ’шырока расчыніць (дзверы)’ (ушац., Нар. лекс.), раззя́піцца ’адкрыцца, расчыніцца’, ’разінуць рот’, ’узняць крык, сварку’ (Юрч. СНЛ), рус. дыял. раззепа́й ’крыкун, гарлапан’ (пск., цвяр.), раззепа́ться ’пачаць шмат пазяхаць’. Ад зяпа (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)