спазна́ць, -зна́ю, -зна́еш, -зна́е; -зна́ны; зак.

1. што. Засвоіць, асэнсаваць з’явы рэчаіснасці, атрымаць уяўленне.

С. законы развіцця грамадства.

С. ісціну.

2. Набыць веды ў чым-н., пазнаць што-н.

С, як сканструяваны агрэгат.

3. і з дадан. Зазнаць, зведаць што-н. на ўласным вопыце, перажыць што-н.

С. нягоды і пакуты.

С, што такое вайна.

|| незак. спазнава́ць, -знаю́, -знае́ш, -знае́; -знаём, -знаяце́, -знаю́ць.

|| наз. спазнава́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

undergo [ˌʌndəˈgəʊ] v. (underwent, undergone)

1. перано́сіць (цяжкасці, пакуты і да т.п.)

2. падвярга́цца;

undergo a great change мо́цна змяні́цца;

He underwent an operation. Ён перанёс аперацыю.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Fólterbank

f -, -bänke ды́ба, драўля́ная кабы́ла (прылада для катаванняў)

auf der ~ líegen* — перан. цярпе́ць паку́ты

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

вы́пакутаваць

1. (перажыць) erléiden* vt, erdúlden vt;

2. (дасягнуць праз пакуты) únter Quálen hervórbringen* [scháffen*];

вы́пакутаваць якое-н рашэ́нне nach lángen Quálen éinen Entschlúss fássen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

twinge [twɪndʒ] n.

1. пры́ступ рэ́зкага бо́лю

2. паку́ты, згрызо́та (дакору, сумлення і да т.п.);

a twinge of guilt паку́тлівае ўсведамле́нне сваёй віны́;

twinges of consience му́кі сумле́ння

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

паку́тлівы, ‑ая, ‑ае.

1. Які прычыняе пакуты, мукі. Пасля пакутлівай галадоўкі.. [Максім і Давід] першы раз елі так смачна і сытна. Машара.

2. Які выяўляе пакуту, муку; выкліканы пакутай, мукай. Пакутлівы ад стомы і болю твар Максіма пасвятлеў. Чарнышэвіч. [Яўген] не мог гаварыць — прарваліся цяжкія пакутлівыя слёзы. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прысягну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак.

Даць прысягу; паклясціся. Мы прысягнулі адпомсціць за пакуты нашага салдата. Чорны. // Пакляўшыся, запэўніць каго‑н. у чым‑н. [Аўгіня:] — Не бойцеся, бабка, мяне, дзецьмі прысягну, што нікому не скажу. Колас. — Прысягнуць магу, што ані нічога не чула. Ермаловіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аджагна́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

Уст. Ва ўяўленні рэлігійных людзей — жагнаючыся, адхіліць ад сябе якую‑н. бяду, непрыемнасць, адагнаць нячыстую сілу; адхрысціцца. Аджагнацца ад злога духа. □ Не аджагнаўся ты [Мазыр] крыжам, не зратаваўся спарышом ні ад пакуты, ні ад слёз, якія даў няўмольны лёс! Дубоўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

«БАСАНО́ГІЯ»,

удзельнікі нар. паўстання 1639 у Ніжняй Нармандыі (Францыя). Назва ад паўлегендарнага кіраўніка паўстанцаў Жана Басаногага. Паўстанне выклікана ўвядзеннем цяжкага салянога падатку («габелі»). Пачалося ў г. Аўранш, распаўсюдзілася на ўсю вобласць. Паўстанцы (сяляне, гар. нізы, буржуа) стварылі сваю армію (саманазва «армія пакуты»; каля 20 тыс. чал.), заклікалі насельніцтва не плаціць падаткі, узбройвацца і забіваць зборшчыкаў падаткаў. Разбіты восенню 1639 каралеўскімі часцямі.

т. 2, с. 338

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Меланхолія ’сумны настрой, туга’ (ТС). Паводле Крукоўскага (Уплыў, 77), з рус. меланхолия. Аднак параўн. яшчэ ст.-бел. мелянколия, мэлянколия, меленколия ’тс’, якія са ст.-польск. melankolija ’чорная жоўць’ (Свяжынскі, БЛ, 7, 1975, 48; Булыка, Лекс. запазыч., 136), запазычанага з с.-лац. melancholia < ст.-грэч. μελαγχολία ’дэпрэсія, пакуты ад чорнай жоўці’ — меркавалася, што сум, туга ўзнікалі ад чорнай жоўці.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)