адсутнасць назоўнік | жаночы род

Становішча, калі няма ў наяўнасці каго-, чаго-н.

  • А. дапамогі.
  • У маю а. (калі мяне не было).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

The coast is clear

Даро́га во́льная; небясьпе́кі няма́

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

мярцвячына назоўнік | жаночы род

  1. зборны назоўнік: Трупы жывёл.

  2. пераноснае значэнне: Разумовы, духоўны застой, заняпад, інертнасць (размоўнае).

    • У п’есе няма дзеяння — жахлівая м.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

выгада назоўнік | жаночы род

  1. Карысць, прыбытак; разлік.

    • Атрымаць выгаду.
    • Няма выгады ехаць туды.

  2. Тое, што і выгода (у 1 і 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

абтаптацца дзеяслоў | закончанае трыванне

  1. Стаць абтаптаным, утаптацца.

    • Снег абтаптаўся.

  2. Знасіць, стаптаць абутак.

    • Зусім абтаптаўся, няма чаго на ногі насунуць.

|| незакончанае трыванне: абтоптвацца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

абкурыцца дзеяслоў | закончанае трыванне

  1. Зрабіцца чорным, рудым ад дыму.

    • А. каля вогнішча.

  2. Скурыць свой тытунь да рэшты.

    • Абкурыўся дзед, няма чаго закурыць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

не́зачем нареч. няма́ чаго́; (не надо) не трэ́ба; (нечего) не́чага;

не́зачем туда́ ходи́ть няма́ чаго́ (не трэ́ба, не́чага) туды́ хадзі́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

зацяць дзеяслоў | закончанае трыванне

  1. Заціснуць, сцяць.

    • З. зубы.
    • З. дыханне (пераноснае значэнне: прыпыніць, зрабіць нячутным).

  2. безасабовая форма: Пазбавіць магчымасці дыхаць, гаварыць.

    • Замаўчаў, быццам зацяло яму мову.
    • Усе замоўклі надоўга, як зацяло ім (безасабовая форма і адняло мову, голас; размоўнае).

Нама за што рук зацяць (размоўнае) — нічога няма, няма чым заняцца.

|| незакончанае трыванне: зацінаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

приткну́ться прям., перен. прыткну́цца;

не́где приткну́ться няма́ дзе прыткну́цца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

бязладны прыметнік

  1. Пазбаўлены парадку, хаатычны.

    • Б. натоўп.

  2. У якім няма пэўнай сістэмы, паслядоўнасці рытму; сумбурны.

    • Бязладная гаворка.

  3. Бесталковы, бяссэнсавы.

    • Б. чалавек.

|| назоўнік: бязладнасць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)