ВЕРСА́ЛЬСКА-ВАШЫНГТО́НСКАЯ СІСТЭМА,

сістэма мірнага ўрэгулявання, устаноўленая дзяржавамі-пераможцамі (гал. чынам Вялікабрытаніяй, Францыяй, ЗША і Японіяй) пасля 1-й сусв. вайны. Яе аснову складалі Версальскі мірны дагавор 1919, звязаныя з ім дагаворы з б. саюзнікамі Германіі (гл. Сен-Жэрменскі мірны дагавор 1919, Нейскі мірны дагавор 1919, Трыянонскі мірны дагавор 1920, Сеўрскі мірны дагавор 1920) і пагадненні, заключаныя на Вашынгтонскай канферэнцыі 1921—22.

Падзел свету з пазіцыі сілы паводле Версальска-Вашынгтонскай сістэмы ўзмацніў супярэчнасці паміж буйнымі дзяржавамі. Канчаткова распалася з пачаткам 2-й сусв. вайны.

т. 4, с. 105

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

медыя́цыя, ‑і, ж.

Спец. Міжнароднае пасрэдніцтва, мірны спосаб вырашэння міжнародных спрэчак пры дапамозе савета і садзейнічання дзяржавы, якая не ўдзельнічае ў спрэчцы.

[Лац. mediatio — пасрэдніцтва.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

harmonious [hɑ:ˈməʊniəs] adj.

1. гармані́чны; які́ гарманізуе; сугу́чны

2. дру́жны, зго́дны, адпаве́дны; мі́рны

3. мелады́чны, мілагу́чны

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

peaceful

[ˈpi:sfəl]

adj.

1) спако́йны, ці́хі, лаго́дны

2) мі́рны; міралю́бны; міратво́рны

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Fredensvertrag

m -(e)s, -vertäge мі́рны дагаво́р

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

тракта́т м., в разн. знач. тракта́т;

філасо́фскі т. — филосо́фский тракта́т;

мі́рны т. — ми́рный тракта́т

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Пло́хі, плохы, плохый ’спакойны, сарамлівы’ (Сл. ПЗБ), ’мірны, рахманы’ (гродз., Нар. сл.), плохый ’прыручаны’, плоха(я) (курыца) (кобр., ц.-палес., гродз., ЛА, 1); укр. плохиймірны, ціхі, лагодны, рахманы, пакорлівы’, тюховитий ’тс’, рус. архані. плохливый ’баязлівы’, цвяр., пск. плохой ’някемлівы, бесклапотны’; польск. płochy ’нясталы, схільны да уцёкаў, палахлівы’, харв. чак. plóh ’сарамлівы, нясмелы’. Звычайна суадносяць гатую лексему з полах (Фасмер, 3, 286; Маргынаў, Слав. акком., 127–128) < прасл. *ро!хь з блізкай семантыкай ’трывожны, хвалюючы’, тлумачачы яе як рэдукцыю поўнагалосся (Банькоўскі, 2, 624).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

тракта́т, ‑а, М ‑таце, м.

1. Навуковая праца, у якой разглядаецца якое‑н. асобнае пытанне ці праблема. Філасофскі трактат. Палітыка-эканамічны трактат.

2. Спец. Міжнародны дагавор, пагадненне. Мірны трактат.

[Ад лац. tractatus — абмеркаванне, разгляд.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

inoffensive

[,ɪnəˈfensɪv]

adj.

1) бяскры́ўдны; мі́рны, няві́нны; няшко́дны

2) някры́ўдны

3) няпры́кры (смак, пах)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

дагаво́р, ‑у, м.

Пісьмовае або вуснае пагадненне, умова аб узаемных абавязацельствах. Мірны дагавор. Гандлёвы дагавор. Дагавор аб узаемадапамозе. Заключыць дагавор.

•••

Калектыўны дагавор — пагадненне, заключанае паміж адміністрацыяй і прафсаюзнай арганізацыяй якога‑н. прадпрыемства.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)