7.у знач.наз.цёмная, -ай, мн. -ыя, -ых, ж. Памяшканне для арыштаваных, карцар (уст.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
экску́рсіяж., в разн. знач. экску́рсия;
э. на заво́д — экску́рсия на заво́д;
э. ў далёкае міну́лае — экску́рсия в далёкое про́шлое;
э. накірава́лася ў музе́й — экску́рсия напра́вилась в музе́й
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
паваражы́ць, ‑ражу, ‑рожыш, ‑рожыць; зак.
1. Адгадаць будучае або мінулае па картах, лініях рукі і пад. — Ну, паваражыце мне! — панна Людміла працягнула Лабановічу руку.Колас.
2.перан.Разм. Па-майстэрску, падобна чараўніку, папрацаваць над чым‑н. Бацька моўчкі павёў .. [хлопчыка] ў каюту, паваражыў над электроннай машынай, і з яе выпаўзла белая стужка з мноствам чорненькіх рысачак.Шыцік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Rückblick
m -s, -e по́зірк у міну́лае, рэтраспектыўны по́зірк;
~ und Áusblick вы́нікі і зада́чы;
éinen ~ auf etw. (A) wérfen* азірну́цца наза́д [на міну́лае]
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
АЙДЫ́Н
(сапр. Сабірава Манзура; 1906, Ташкент — 30.5.1953),
узбекская пісьменніца. Скончыла Самаркандскі ун-т (1931). Жыццё узб. жанчыны, праблемы кахання і сям’і — асноўнае ў яе творах: зб-ках вершаў «Песні світанку» (1931), «Умелыя рукі» (1932), зб. апавяданняў «Дзяўчаты» (1943), «Шырын прыйшла» (1944), «Мужнасць-вечнасць» (1947), навел і нарысаў пра мінулаеузб. народа, п’есе «Шлях да новага» (1925).
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
review2[rɪˈvju:]v.
1. разгляда́ць; перагляда́ць;
He often reviews the past. Ён часта ўспамінае мінулае.
2. рэцэнзава́ць; піса́ць крыты́чны во́дзыў;
His new film was well reviewed in the papers. Яго новы фільм атрымаў у прэсе станоўчую ацэнку.
3.mil. прыма́ць пара́д
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
мяша́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
1. Злучацца, змешвацца з чым‑н. Снегавыя крупы мяшаліся з пылам, чарнелі і прападалі.Чорны.Раса паступова высыхала, і лес напаўняла густая, паркая духмень, у якой мяшаліся пахі травы, сосен, суніц.Мележ.// Перамешвацца. Бярозы мяшаюцца з елкамі. □ Чырвоныя хустачкі дзяўчат мяшаліся з хлапцоўскімі шапкамі розных гатункаў.Колас.// Рабіцца невыразным, неразборлівым. Мяшаюцца ў вачах літары.
2. Прыходзіць у беспарадак, блытацца. Пяхота зусім сплывае ў пшанічныя палеткі: тут ужо ясна — і рэзервы, і першая лінія мяшаюцца.Чорны.// Траціць яснасць, рабіцца незразумелым (пра думкі, мову). Думкі мяшаліся. Мінулае ўрывалася ў сённяшняе, а сённяшняе нырала ў мінулае.Новікаў.
3.перан.Разм. Умешвацца ў што‑н. Мяшацца ў чужыя справы. □ Дзядзька, як кажа бабуля,.. не мяшаецца ў палітыку, а толькі чытае ды піша.Брыль.
4.Зал.да мяшаць 1 (у 1, 2 і 4 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
старада́ўнасць, ‑і, ж.
1. Уласцівасць старадаўняга (у 1 знач.); даўнасць узнікнення, існавання чаго‑н. Старадаўнасць звычаяў.// Вельмі далёкія часы, далёкае мінулае. Жыццё не знае старасці — Яно не мае меж: З глыбокай старадаўнасці Да нас прыходзіць верш.Непачаловіч.
2.звычайнамн. (старада́ўнасці, ‑ей). Помнім далёкага мінулага. Паспрабуйце не мінаць хуткім крокам і безуважнымі вачыма помнікі старадаўнасці — песні, карціны, скульптуры, будынкі.Лужанін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ка́нуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.(звычайнаўспалучэннісасловамі «у мінулае», «у нябыт» і пад.).
Прапасці, знікнуць бясследна. Кануць у вечнасць. □ Амаль з кожнай старонкі на .. [Адэлаіду Сяргееўну] пазіралі невыразныя цені, вочы некалі модных паэтаў. Паэты канулі ў нябыт.Асіпенка.Мне душу смуткам напаўняе, Што ў прошласць канулі гадочкі.Колас.
•••
Кануць у Лету (кніжн.) — быць забытым, знікнуць бясследна, назаўсёды.
Як у ваду кануў — бясследна знік, прапаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наце́шыцца, ‑шуся, ‑шышся, ‑шыцца; зак., кім-чым, зкаго-чаго і без дап.
1. Зведаць задавальненне; парадавацца, пацешыцца ўволю. Андрэева маці — знясіленая, хворая старая, якая рэдка калі злазіла з печы, — не магла нацешыцца з сына і нявесткі.Хадкевіч.Спаткаўшыся, сябрукі не маглі адзін з другога нацешыцца, успамінаючы даўно мінулае, перажытае.Ядвігін Ш.
2. Зведаць асалоду ўзаемнага кахання. — Не нацешыліся, не намілаваліся яшчэ, а ўжо, бедная [Гэлька], удавіца.Грахоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)