kasza

kasz|a

ж.

1. крупы; каша;

~a jęczmienna — а) ячныя крупы;

ячная каша;

~a gryczana — а) грэцкія крупы;

грэцкая (грачаная) каша;

2. перан. каша; блытаніна;

nawarzyć (narobić) ~y — заварыць кашу;

nie dać sobie w ~ę dmuchać — не даць сябе ў крыўду;

wleźć w ~ę — трапіць у пераплёт

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Салама́йда ’ўзвар з каліны’ (Сл. Брэс.), ’каша’ (Скарбы). Ад саламаха з замена суф. ‑аха на ‑ajда.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

буч

(літ. bùčias)

рыбалоўная снасць, сплеценая з лазовых дубцоў або з драніцы ў выглядзе вузкага круглага каша з лейкападобным уваходам; верша, нерат.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

бульбяны́, ‑ая, ‑ое.

1. Які мае адносіны да бульбы. Бульбяное поле. // Прыгатаваны з бульбы. Бульбяная каша. Бульбяны суп. □ [Аксіння] ўзяла .. малака, напякла наздраватых бульбяных аладак. Мележ.

2. у знач. наз. бульбяна́я, ‑ой. Кафэ, у меню якога пераважаюць стравы з бульбы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

куцця́, -і́, ж.

1. Урачыстая вячэра напярэдадні Каляд, Новага года, якая суправаджаецца варажбою, а таксама дзень, у які адбываецца гэта ўрачыстасць.

2. Каша з ячных і іншых круп як традыцыйная абрадавая страва беларусаў і іншых славянскіх народаў.

○

Багатая (шчодрая) куцця — гатавалася перад Новым годам; была мясная, багатая, каб і год быў багаты.

Посная (галодная) куцця — гатавалася напярэдадні Каляд і Вадохрышча без мяса і жывёльнага тлушчу.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

малако́, -а́, М -лацэ́ і -лаку́, н.

1. Белая вадкасць, якая выдзяляецца груднымі залозамі жанчын і самак млекакормячых для выкармлівання дзяцей.

Мацярынскае малако.

2. Такая вадкасць, якую атрымліваюць ад кароў, коз і іншых жывёл, як прадукт харчавання.

Казінае м.

Каша з малаком.

Кіслае м.

3. Белаваты сок некаторых раслін.

Міндальнае м.

|| ласк. малачко́, -а́, н.

|| прым. мало́чны, -ая, -ае.

Малочная прамысловасць.

М. статак.

М. суп.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

аўся́нка ​1, ‑і, ДМ ‑нцы, ж.

Аўсяныя крупы. // Каша з такіх круп. // Мука з аўса.

аўся́нка ​2, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.

Пеўчая птушка з атрада вераб’іных, якая корміцца пераважна насеннем раслін. Садовая аўсянка. Чаротная аўсянка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Лату́шнік ’бабка з бульбы’ (Інстр. I, Шат.), ’каша з яек і пшанічнай мукі’ (чэрв., Жд. 2). Параўн. латухёя. Да латашыць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

багаві́нне, ‑я, н.; зб.

Разм. Водарасці. Час ад часу на лёску намотвалася зялёнае багавінне, паплаўкі ападалі на дно; прыходзілася выцягваць вуды. Савіцкі. Даніла адаткнуў калочак з дна каша, высыпаў у торбу рыбу і, выцягваючы з багавіння ногі, стаў выбірацца на сухое. Капыловіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гразь; балота (разм.); каша, калатуша (перан.)

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)