нарадзі́цца, ‑раджуся, ‑родзішся, ‑родзіцца; зак.
1. З’явіцца на свет. Нарадзілася дачка. □ Цікава наведваць вёску, дзе нарадзіўся і вырас. Бядуля.
2. перан. З’явіцца; узнікнуць, пачацца. Нарадзіўся калгас. Нарадзілася ідэя. □ Нейкая грымаса .. нарадзілася і застыла на твары Скуратовіча. Чорны. Нарадзіўся страх і скаваў цела і рукі. Галавач.
•••
Нарадзіцца пад шчаслівай зоркай — тое, што і нарадзіцца ў сарочцы.
Нарадзіцца ў сарочцы — быць удачлівым, шчаслівым ва ўсім.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
запрашэ́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле дзеясл. запрашаць — запрасіць (у 1, 2 знач.).
2. Просьба, прапанова з’явіцца куды‑н., зрабіць што‑н. За стол селі не ўсе: суседкі ад запрашэння ветліва адмовіліся і прымасціліся на лаве. Шамякін. // Пісьмо або запіска з просьбай з’явіцца куды‑н., зрабіць што‑н. Разаслаць запрашэнні. □ Лабановіч прызнаўся, што рэдактар прыслаў яму запрашэнне прыстаць на работу ў рэдакцыю. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
апанава́ць, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -ну́е; -ну́й; -нава́ны; зак., каго-што.
1. Ахапіць, авалодаць (пра фізічны стан, настрой і пад.).
Жанчыну апанаваў страх.
2. Напасці ў вялікай колькасці, акружыць, накінуцца.
Яго апанавалі сабакі.
3. З’явіцца ў вялікай колькасці (разм.).
Справы апанавалі.
|| незак. апано́ўваць, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
reappear [ˌri:əˈpɪə] v. з’яўля́цца зноў, узніка́ць; адраджа́цца;
They felt tense knowing that he might reappear at any time. Яны адчувалі напружанасць, ведаючы, што ён можа зноў з’явіцца ў любы час.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
напрасі́цца, -рашу́ся, -ро́сішся, -ро́сіцца; зак.
1. Просьбамі і намёкамі дабіцца запрашэння на ўдзел у чым-н.
Н. ў госці.
2. на што. Сваімі паводзінамі выклікаць якія-н. адносіны да сябе.
Н. на камплімент.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Узнікнуць, з’явіцца.
Напрасілася рашэнне.
|| незак. напро́швацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
атрыма́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; зак.
1. З’явіцца ў выніку чаго-н., выйсці.
На здымку ён атрымаўся надта прыгожы.
Раман атрымаўся цікавы.
З яго атрымаецца добры спецыяліст.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Здарыцца, адбыцца як вынік чаго-н.
|| незак. атры́млівацца, -аюся, -аешся, -аецца і атрымо́ўвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
расцвялі́ць, ‑цвялю, ‑цвеліш, ‑цвеліць; зак., каго-што.
Разм.
1. Раздражніць; раззлаваць. Седас расцвяліў Скуратовічавых сабак перад тым, як меўся сюды з’явіцца поп. Чорны.
2. Развярэдзіць. Расцвяліць рану.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Вы́скаліць (БРС, Нас., Бяльк., Касп., Шат.), вы́скаліцца ’ярка засвяціць (пра сонца)’ (Шатал.). Гл. скаліць. Адносна другога значэння параўн. укр. ви́скалитися ’з’явіцца, засвяціць (аб сонцы)’ і рус. смал. вы́скаліло безасаб. ’праглянула сонца’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Кі́нуцца ’упасці’, ’памкнуцца з пагрозай’, ’пачаць’ («грыбы кінуліся расці») (Сл. паўн.-зах.), ’скочыць, пусціцца набегчы’ (КЭС, лаг., Бяльк., Сержп.), кінуцца ў галаву ’раптоўна з’явіцца ў памяці’ (Юрч. Фраз. 2). Гл. кідацца.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дазва́цца, ‑завуся, ‑завешся, ‑завецца; зак., каго.
Разм. Неаднаразова завучы, клічучы, прымусіць каго‑н. адазвацца, з’явіцца. Крычу з адчаем безгалосым: — Ма-ма-а! — І аніяк дазвацца не магу. Гаўрусёў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)