хаце́нне н Wóllen n -s, Begéhren n -s; Wunsch m -es, Wünsche (жаданне)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Паме́цца ’мець намер, жаданне, абяцаць’ (Бяльк.), ’падрадзіцца’ (Мат. Гом.). Да мець(ца) (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Паўзга́ліцца ’выказаць моцнае жаданне’ (Гарэц., Др.-Падб., Яруш.). Да па‑, ‑уз‑, абліцца (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Géltungsbedürfnis
n -ses славалю́бства, ганарлі́васць, жада́нне паказа́ць сябе́
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
пра́га, ‑і, ДМ празе, ж.
1. Жаданне, патрэбнасць піць. Дыхаць цяжка, грудзі ўспухлі, Точыць смага, прага піць. А. Александровіч.
2. чаго, да чаго. Моцнае жаданне чаго‑н. Відаць, у гэтага чалавека жалезная самадысцыпліна, велізарная прага да жыцця. М. Ткачоў. Прага помсты за спаленыя вёскі і смерць блізкіх падвоіла рады партызан. Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пабуджэ́нне, ‑я, н.
1. Кніжн. Дзеянне паводле знач. дзеясл. пабуджаць — пабудзіць.
2. Жаданне, патрэба зрабіць што‑н. Добрыя пабуджэнні. Чыстыя пабуджэнні.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разла́савацца, ‑суюся, ‑суешся, ‑суецца; зак.
Разм. Стаць вельмі ласым, адчуць яшчэ большае жаданне ласавацца. — Вось каб яшчэ арэхаў знайсці! — прамовіў Мірон. — Разласаваўся, — усміхнуўся Віктар. — Не на кожным кроку гэта здараецца, браток ты мой. Маўр. // перан. Адчуць яшчэ большае жаданне да чаго‑н.; разахвоціцца. (Якім мацней прыціскае .. [Паўлінку] к сабе і хоча пацалаваць) .. [Паўлінка:] Ого! Разласаваўся!.. Купала.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ру́пець, 1 і 2 ас. не ўжыв., -піць; незак.
1. безас., каму, з інф. і без дап. Пра неадольнае жаданне рабіць што-н.; хацецца; карцець.
Мне рупіла хутчэй пра ўсё даведацца.
2. Турбаваць, не даваць спакою.
Яго ўвесь час рупіць сям ’я і гаспадарка.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
спаку́са, -ы, мн. -ы, -ку́с, ж.
1. Тое, што вельмі вабіць чалавека, спакушае, выклікае неадольнае жаданне, цягу да чаго-н.
Не паддавацца ніякім спакусам.
2. Схіленне да інтымнай блізкасці; прывабліванне.
Была яна не толькі чароўнай весялухай, але і зводніцай на спакусу.
|| прым. спаку́сны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
гадлі́васць, ‑і, ж.
Пачуццё агіды, грэблівасці. Ганарлівыя, самазадаволеныя гітлераўцы выклікалі ў .. [Гудовіча] агіду, гадлівасць, неадступнае жаданне знішчаць іх, як смярдзючых смертаносных казявак. Пятніцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)