манахо́рд, ‑а, М ‑дзе, м.

1. Спец. Прылада для вызначэння вышыні тону струны і яе частак, якая складаецца з нацягнутай на драўляную падстаўку струны.

2. Старажытны грэчаскі аднаструнны шчыпковы музычны інструмент.

[Ад грэч. mónos — адзін і chordē — струна.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тэрмасфе́ра, ‑ы, ж.

Слой верхняй атмасферы ад вышыні 80–90 км, тэмпература ў якім узрастае да вышынь 200–300 км і дасягае 1500°C, пасля чаго застаецца пастаяннай да вялікіх вышынь.

[Ад грэч. thermē — цяпло, гарачыня і spháira — шар.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Плёх 1 ’пляма невыразнай формы’ (Сцяшк. Сл.). Да плех (гл.).

◎ Плёх 2 ’боўць! шабулдых!’ (Растарг.), пра пялёсканне, выліванне (мсцісл., Нар. лекс.), плех! — нехта з вышыні ў ваду (з пырскамі) (полац., Нар. лекс.); плех! — па голым целе (тамсама), ’пяюх’ (Бяльк.). Гукапераймальнае. Можна дапусціць роднаснасць з тт. plekšenti ’ляпаць, бразгаць; пляскаць (аб вадзе)’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

наве́рсе.

1. прысл. На верхняй частцы чаго-н., зверху.

Яблыкі на яблыні засталіся толькі н.

2. прысл. У вышыні, уверсе.

Н. кружылі буслы.

3. прысл., перан. У вышэйшай інстанцыі (разм.).

Рашэнне было прынята н.

4. прыназ. з Р. Выражае прасторавыя адносіны: ужыв. пры абазначэнні прадмета, на верхняй частцы якога размяшчаецца што-н.

Сядзець н. воза.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

камерто́н, ‑а, м.

Інструмент у выглядзе сталёвай вілкі з двума зубцамі, які пры ўдары аб цвёрдае цела ўтварае гук пэўнай пастаяннай вышыні і выкарыстоўваецца пры настройцы музычных інструментаў і ў харавых спевах.

[Ням. Kammerton.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

хваляме́р, ‑а, м.

1. У радыётэхніцы — прыбор для вымярэння даўжыні электрамагнітных хваль.

2. У марской справе — прыбор для вызначэння вышыні, даўжыні і перыяду марскіх хваль, а таксама хуткасці і кірунку іх распаўсюджання.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

птушы́ны Vógel-, Geflügel-;

птушы́ны двор Geflügelhof m -(e)s, -höfe;

Птушы́ная Даро́га астр гл Млечны Шлях;

◊ з вышыні́ птушы́нага палёту aus der Vógelperspektive

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

ізагі́псы

(ад іза- + гр. hypsos = вышыня)

ізалініі вышыні зямной паверхні над узроўнем мора.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

ізахіёны

(ад ba- + гр. chioneos = пакрыты снегам)

ізалініі вышыні або трываласці снегавога покрыву.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

бяспе́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Якому не пагражае небяспека, надзейна ахаваны. // Які гарантуе бяспеку. [Сцяпан Захаравіч:] — Калі мы былі ўжо на бяспечнай вышыні, унізе затрашчалі зеніткі. Позна! Жычка.

2. Які не прыносіць шкоды; бясшкодны. Бяспечны сродак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)