Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
бы́льнік, ‑у, м.
Адзін з відаў палыну; чарнобыль. Куды ні гляну — шыр і воля, Дзе лес ды неба ставяць тын, Нідзе мяжы не згледзіш болей, І зніклі быльнік і палын.Колас.Вартаўнікі падышлі да мяжы і селі каля густога куста быльніку.Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ВАЛЮНТАРЫ́ЗМ
(ад лац. voluntas воля),
кірунак у філасофіі, сацыялогіі і псіхалогіі, паводле якога першаасновай існага, вышэйшага прынцыпу быцця і развіцця навакольнага свету з’яўляецца воля. Валюнтарызм ставіць волю на прыярытэтныя пазіцыі ў духоўным быцці як процілеглае рацыяналізму і інтэлектуалізму, якія адстойваюць вызначальную ролю розуму, інтэлекту. Тэрмін «валюнтарызм» увёў у навук. ўжытак ням. сацыёлаг Ф.Цёніс у 1883. Першапачатковыя элементы валюнтарызму выявіліся ў філасофіі Аўгусціна і Іаана Дунса Скота, якія менавіта ў валявых актах бачылі першааснову ўсіх духоўных працэсаў. Падобныя прынцыпы — у вучэнні І.Канта аб першаснасці практычнага розуму над тэарэтычным, І.Фіхтэ аб волі як абсалютным творчым прынцыпе сусвету. Пры гэтым у Канта, Фіхтэ, Ф.Шэлінга, Г.Гегеляволя па сваёй прыродзе разумная, у А.Шапенгаўэра ж, які лічыцца класічным прадстаўніком валюнтарызму, яна набывае трактоўку ірацыяналістычнага першапачатку Сусвету; у яго трактоўцы свядомасць і інтэлект толькі другасныя праявы волі. Э.Гартман сцвярджаў, што воля знаходзіцца ва ўсім і ўсюды дзейнічае несвядома, з чаго вынікала бессэнсоўнасць сусветнага працэсу. Ф.Ніцшэ ў сваёй канцэпцыі зыходзіў з таго, што ўсё жывое, і найперш чалавек, апанавана воляй да ўлады. Тэрмін «валюнтарызм» выкарыстоўваюць і для характарыстыкі сацыяльна-паліт. практыкі, яна не лічыцца з аб’ектыўнымі тэндэнцыямі ці заканамернасцямі гіст. развіцця, а кіруецца суб’ектыўнымі жаданнямі і самавольствам асоб, што прымаюць пэўныя рашэнні.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
наро́дный наро́дны;
наро́дные ма́ссы наро́дныя ма́сы;
наро́дное хозя́йство наро́дная гаспада́рка;
наро́дная респу́блика наро́дная рэспу́бліка;
наро́дный фронт наро́дны фронт;
наро́дный арти́ст наро́дны арты́ст;
наро́дный учи́тель наро́дны наста́ўнік;
наро́дная пе́репись наро́дны пе́рапіс;
наро́дный комисса́рист. наро́дны каміса́р;
«Наро́дная во́ля»ист. «Наро́дная во́ля».
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Во́лік1 ’рагач, рагаты жук’ (Дэмб., 2; Ліс.). Укр.во́лик жук-насарог’. Да вол (гл.); названы, відавочна, па знешняму выгляду, па наяўнасці рагоў.
Во́лік2 ’гультай’ (З нар. сл.). Няясна. Да воля, вольніца?
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
will1[wɪl]n.
1.во́ля, сі́ла во́лі;
show great strength of will паказа́ць вялі́кую сі́лу во́лі;
lack of will бязво́лле;
by force of will сі́лаю во́лі
2. жада́нне, наме́р;
a will to liveво́ля да жыцця́
3. завяшча́нне;
one’s last will and testament апо́шняя во́ля (юрыдычная формула ў завяшчанні);
make one’s will рабі́ць завяшча́нне
♦
at will калі́ захо́чаш; дастатко́ва, уво́лю;
at one’s own sweet will калі́ ўзду́маецца;
of one’s own free will па до́брай во́лі;
against one’s will су́праць во́лі;
where there’s a will there’s a way дзе хаце́нне, там уме́нне
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
freedom
[ˈfri:dəm]
n.
1) во́ляf.; свабо́да f.
freedom of speech (press) — свабо́да сло́ва (прэ́сы).
2) во́льнае карыста́ньне
3) во́льнасьць f.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
агавары́цца, ‑варуся, ‑ворышся, ‑верыцца; зак.
1. Загадзя растлумачыць, папярэдзіць; зрабіць агаворку. Варта адразу агаварыцца, што не заўсёды воля ва ўяўленнях героя паўстае хісткай зданню, «краінай-марай», няяснай і няўстойлівай.Навуменка.
2. Памылкова сказаць не тое, што трэба. Бывае, што ў гарачцы агаворышся, сам не агледзішся як.Няхай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бо́жий
1.рел. бо́жы, бо́скі;
2./бо́жья коро́вказоол. бо́жая каро́ўка;
◊
бо́жий челове́к бо́жы чалаве́к;
дар бо́жий дар бо́жы;
я́сно, как бо́жий денья́сна, як бо́жы дзень;
ка́ждый бо́жий день ко́жны бо́жы дзень;
бо́жья во́ля бо́жая ла́ска, бо́жая во́ля, як бог дасць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
malice
[ˈmælɪs]
n.
1) зла́я во́ля, зласьлі́васьць f.
to bear malice (to) — таі́ць злосьць (на каго́)
2) Law наўмы́снасьць f., злачы́нны наме́р
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)