рэлігійныя аскеты-фанатыкі, якія ў 13—15 ст. прапаведавалі самабічаванне як сродак выкуплення ад грахоў і разглядаліся як рух, варожы каталіцкай царкве.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
1.што. Зачыніць (на замок, засаўку і пад.) або замкнуць (у 1 знач.).
З. дзверы на ключ.
2.каго-што. Змясціць куды-н., зачыніўшы на замок.
З. парасят у хлеўчуку.
З. варожы флот (перан.: акружыць, пазбавіўшы выхаду, магчымасці рухацца).
3. Хутка даставіць, дамчаць куды-н. або ўсунуць, упакаваць куды-н., у што-н. (разм.).
Гэты рысак мігам вас туды запрэ.
Куды ты запёр гэту скрынку?
|| незак.запіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
даста́віць, ‑стаўлю, ‑ставіш, ‑ставіць; зак., каго-што і чаго.
Прынесці, прывезці, даслаць куды‑н. Даставіць тавары ў магазін. Даставіць пасажыраў на вакзал. □ І кабан і воўк — каштоўны здабытак. З воўка можна злупіць [ш]куру, а кабана разабраць і даставіць дадому.Колас.Стала боязна не цемнаты — Весткі трэба даставіць у часць, І прайсці праз варожы тыл.Прануза.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
запе́рцісов.
1. запере́ть;
з. варо́жы флот — запере́ть неприя́тельский флот;
2.разг. загна́ть;
во́рага ~рлі ў бало́та — врага́ загна́ли в боло́то;
3.прост. (с трудом занести) затащи́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ша́баш, ша́бас
(ст.-яўр. šabbath = субота)
1) суботняе свята, прадпісанае іудаізмам;
2) начное зборышча ведзьмаў і ведзьмакоў, якія, паводле сярэдневяковых павер’яў, учынялі шалёны разгул;
3) перан. зверскі ўчынак; варожы разгул.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
1.каго-што. Прымусіць адваліцца, упасці, ударам зрушыць з месца.
З. з ног.
З. яблык з дрэва.
З. варожы самалёт.
2.што. Стаптаць, скрывіць.
З. абцасы.
3.каго (што). Моцна пабіць, знявечыць пабоямі.
З. да паўсмерці.
4.што. Знізіць, збавіць.
З. цану.
З. тэмпературу лякарствамі.
З. гонар.
5.перан., каго (што). Адхіліць ад правільнага шляху; заблытаць.
З. з дарогі.
З. з панталыку (выклікаць замяшанне, заблытаць). З. цяжкім пытаннем.
|| незак.збіва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
БАЖА́НАЎ Аляксандр Васілевіч
(1.9.1917, в. Труфанцава Барысаглебскага р-на Яраслаўскай вобл., Расія — 29.6.1944),
удзельнік вызвалення Беларусі ў Вял. Айч. вайну. Герой Сав. Саюза (1944). У Чырв. Арміі з 1938. На фронце з 1941. Камандзір гарматы ст. сяржант Бажанаў вызначыўся ў баі на тэр. Магілёўскай вобл.: пры адбіцці варожай контратакі каля в. Гаршкова Шклоўскага р-на, калі ў гарматнага разліку скончыліся боепрыпасы, Бажанаў з гранатамі кінуўся пад варожытанк.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ВАСІЛЕ́ЎСКІ Ягор Васілевіч
(1.1.1922, в. Гарбачова Віцебскага р-на — 1.5.1991),
Герой Сав. Саюза (1946). Скончыў Віцебскі аэраклуб (1939), Адэскую ваен. авіяшколу (1940), Ваенна-паветр. акадэмію (1955). У Чырв. Арміі з 1939. У Айч. вайну з мая 1943 на Сцяпным, Варонежскім, 2-м Укр. франтах, камандзір эскадрыллі знішчальнага авіяпалка. Зрабіў 296 баявых вылетаў, правёў 64 паветр. баі, збіў асабіста 21 варожы самалёт і 2 у групе. Да 1958 у Сав. Арміі.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
adversary
[ˈædvərseri]1.
n., pl. -saries
1) супраці́ўнік -а, во́раг -а m.
2) спабо́рнік, супе́рнік -а m.
Who is our adversary in this week’s soccer game? — Хто бу́дзе на́шым спабо́рнікам у футбо́льнай гульні́ на гэ́тым ты́дні?
2.
adj.
варо́жы, непрыя́зны, антаганісты́чны
The hearings are not to be adversary in character — Слу́ханьні не паві́нны мець варо́жы хара́ктар
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
дазо́р, ‑у, м.
1. Абход для агляду, разведкі. Камсамольская ячэйка дзве начы засаб хадзіла ў сакрэтныя дазоры, але нікога злавіць не ўдалося.Пальчэўскі.
2. Невялікая група людзей, караблёў, самалётаў, якая высылаецца для аховы і разведкі; патруль. Раптам наперадзе, дзе ішоў пярэдні дазор, прагучэла аўтаматная чарга і некалькі стрэлаў.Мележ.Трэба было дзейнічаць асцярожна, каб не натрапіць на варожы дазор або вартавых.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)