грашы́ць, грашу, грашыш і грэшыш, грашыць і грэшыць; незак.
1. Рабіць грэх (у 1 знач.). Хто спіць, той не грашыць.Прыказка.
2.супрацьчаго або чым. Памыляцца, парушыць якія‑н. правілы; мець які‑н. недахоп. Грэшыць супраць праўды аўтар і тады, калі піша, як хлопчыкі знайшлі зброю ў лесе.«ЛіМ».Уся рэзалюцыя наваіскраўцаў аб часовым рэвалюцыйным урадзе грашыць тым жа грэхам, што і іх рэзалюцыя аб паўстанні.Ленін.
•••
Няма чаго богу грашыць — пра дарэмную скаргу, незадавальненне.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
святы́ня, ‑і, ж.
1. Прадмет або месца для пакланення веруючых. Палесцінскія святыні. □ — Расколы, расколы! — трос галавою дзед Марцін. — Не хочаш ты богу маліцца, маліся чорту лысаму, але навошта гэты здзек над святыняю?Колас.
2.перан.; звычайначаго або якая. Што-небудзь асабліва дарагое, вельмі паважанае, любімае. Імёны герояў камуністычнага руху, прыклады мужнасці і вернасці справе рабочага класа назаўсёды застануцца святыняй для ўсіх сапраўдных рэвалюцыянераў.Брэжнеў.Славу нашай рэспублікі, што здабыта ў баях агнявых, Берагуць, як святыню.Панчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
све́чкаж.
1. свеча́, све́чка;
стэары́навая с. — стеари́новая свеча́ (све́чка);
2.тех. свеча́;
запа́льная с. — запа́льная свеча́;
3.эл. свеча́;
ля́мпачка на 150 ~чак — ла́мпочка в 150 свече́й;
4.мед. свеча́;
прапіса́ць ~кі — прописа́ть све́чи;
◊ са ~кай не знайсці́ — днём с огнём не найти́;
прыйсці́ ~кі тушы́ць — прийти́ к ша́почному разбо́ру;
ні бо́гу с. ні чо́рту качарга́ — погов. ни бо́гу све́чка ни чёрту кочерга́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
goodness[ˈgʊdnəs]n.
1. дабрыня́; дабрадзе́йнасць
2. пажыўны́я/кашто́ўныя я́касці;
All the goodness has been boiled out of the vegetables. З гародніны выварыліся ўсе каштоўныя рэчывы.
♦
my goodness!/goodness me!infml (перадае здзіўленне або злосць) бо́жухна!/бо́жа мой!;
for goodness sakeinfml бо́гам прашу́;
goodness only knowsinfml адзі́н бог ве́дае;
thank goodness дзя́куй бо́гу
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
АХВЯРАПРЫНАШЭ́ННЕ,
абрад прынясення дароў Богу (багам), духам, святым і інш.; абавязковая частка рэліг. культу. Ахвярапрынашэнне звязваюць з традыцыяй задабрэння і ўміласціўлення духаў, з верай у чарадзейную сілу ахвярнай жывёлы і інш. У гісторыі ўсіх рэлігій вядомы розныя формы ахвярапрынашэння — ад простых («пырсканне», «узліванне» ў гонар духаў і багоў перад ежай і піццём, кармленне фетышаў) да крывавых і жорсткіх чалавечых ахвярапрынашэнняў у некаторых стараж. народаў. Паводле хрысц. вучэння, Ісус Хрыстос, які прыняў смерць на крыжы, прынёс сябе ў ахвяру за ўсіх людзей і гэтым пазбавіў іх ад неабходнасці ахвярапрынашэння. Тым не менш ахвярапрынашэнне ў хрысціянстве захавалася ў форме прычашчэння святых дароў, прынашэнняў у храмы, каджэння фіміямам і гэтак далей. Разнавіднасцю ахвярапрынашэння можна лічыць манаства, рэліг. аскетызм, царк. пасты і інш.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ушало́паць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што, без дап. і здадан.сказам.
1.Разм. Зразумець, уцяміць; скеміць. [Тамара] ўслухоўвалася ў гаворку салдат, але, мусіць, таму, што нямецкую мову разумела з пятага на дзесятае, нічога не магла ўшалопаць.Сабаленка.
2.Абл. Узяць, убіць сабе ў галаву. — Ой, ой, які ты дзіўны! — не даючы сыну скончыць, перабіла яго Тадося. — І што ты ўшалопаў сабе? Прыдатны не аддасць за ця-а-бе-э дачкі?.. Хай яшчэ падзякуюць богу, што мы цябе згодны жаніць з ёю.Гартны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
The museum devotes one wing to modern art — Музэ́й адно́ крыло́ прысьвяча́е суча́снаму маста́цтву
2) аддава́ць; надава́ць
to devote much time to studies — аддава́ць шмат ча́су наву́цы
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Hauch
m -(e)s, -e
1) по́дых
2) налёт, след
éinen fláumigen ~ háben — быць пакры́тым пушко́м
3) паве́ў
den létzten ~ von sich (D) gében* — ≅ адда́ць Бо́гу душу́
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
пачва́ра, ‑ы, ж.
1. Казачная, страшная істота, звычайна вялікіх памераў. З высокага трысця каля затокі выходзіць нейкая цёмная валасатая пачвара і спыняецца на адкрытым месцы.В. Вольскі.
2. Пра надта непрыгожага чалавека. Шаройка даўно марыў, каб жаніць .. [Максіма] [з дачкой], і не раз пілаваў Паліну за нерашучасць: «Не маленькая, дзякуй богу. І не век сядзець табе ў дзеўках.. Была б ты пачварай, а то такая прыгажуня».Шамякін.//перан. Пра жорсткага, з нізкімі маральнымі якасцямі чалавека, вырадка. [Шэмет:] — Ты акружыў сябе падхалімамі, як сцяною, і сядзеў, што ў дупле, нічога не бачачы, акрамя гэтых пачвар.Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
малі́цца, малюся, молішся, моліцца; незак.
1. Звяртацца з малітвай да бога, святых. Акрамя няньчання дзяцей, у Васількі быў яшчэ адзін цяжкі абавязак — штодзень маліцца богу.Крапіва.А маці ноч бяссонную Малілася, каб бог Ад бед, ад гора чорнага Ёй сына пабярог.Панчанка.//перан. Вельмі моцна прасіцца. — Паночку, даражэнькі, — моліцца Сяргей, — няма ў мяне каня!..Нікановіч.
2.перан.; накаго-што. Разм. Богатварыць, абагаўляць. [Маргарыта:] — Якія ж бываюць людзі, толькі падумаць! А Барыс жа на .. [Усевалада] маліўся.Скрыган.[Васіль:] — Я не намераны маліцца на лепшых звеннявых і на звенні, як вы робіце ў адносінах да Міхальчук.Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)