А́ТРЫЙ

(лац. atrium),

закрыты ўнутраны двор у стараж.-рым. жыллі, куды меліся выхады з астатніх памяшканняў. У цэнтры атрыума быў басейн (імплювій); над ім — адтуліна (камплювій) для сцёку дажджавой вады.

т. 2, с. 79

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Праду́ха 1, праду́шына продух(ы) ’адтуліна для выхаду паветра, дыму’ (ТСБМ, Нас., Шат., Сцяшк. Сл., Др.-Падб., Гарэц., Клім.), ’перавод дыхання; адпачынак’ (Нас.), ’прамежак паміж печчу і сцяной’ (чэрв., Сл. ПЗБ), ’палонка’ (Сл. ПЗБ), праду́хавіна ’адтуліна ў лёдзе, палонка’ (Нас.), праду́хліна ’адтуліна ў балоце’ (Касп.), ’багністае месца’ (Сл. ПЗБ), пра́душнік (у фундаменце) ’душнік’ (Мат. Гом.), про́дух, про́духа ’прадушына’ (Сл. ПЗБ, ТС), про́духа ’адтуліна’ (Сцяшк. Сл., Сл. Брэс.). Рус. про́дух ’адтуліна для выхаду паветра, дыму, комін’, проду́шина ’палонка; адтуліна ў лёдзе, каб рыба не задыхнулася’, укр. проду́хвина, проду́ховина ’прадуха; палонка’, чэш. průduch ’прадуха’, балг. продух ’прадзіманне’. Звязана з ду́х у значэнні ’паветра’; Махэк₂ (133) звязвае з *duchъ ’дух; душа нябожчыка’, быццам бы адтуліна ў коміне прызначалася для выхаду душ памерлых, але гэта, відаць, залішняе тлумачэнне. Гл. яшчэ здуха.

Праду́ха 2, прадо́ха ’пралля’ (ТС). Да праду, прасці.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

wziernik

м.

1. мед. люстра;

2. тэх. назіральная адтуліна

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

растачы́цца ​1, ‑точыцца; зак.

Стаць, зрабіцца шырэй, глыбей ад расточкі ​1. Адтуліна добра растачылася.

растачы́цца ​2, ‑тачыцца; зак.

Стаць большым, шырэйшым ад прыточкі ​2.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

aperture

[ˈæpərtʃʊr]

n.

1) адту́ліна, дзі́рка, шчы́ліна f.

2) апэрту́ра f.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

байні́ца, ‑ы, ж.

Адтуліна ў сценах крэпасці ці іншых абарончых збудаванняў для вядзення агню; амбразура. Бункеры слепа пазіралі вузкімі шчылінамі байніц і разяўленымі дзвярамі. Асіпенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ро́стул, ‑у, м.

1. Вугал, атрыманы ў выніку расхілення ножак цыркуля і пад.

2. Адтуліна, шчыліна, якая ўтвараецца, калі расчыніць акно, дзверы і пад.; росчын.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

клаа́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да клаакі. Клаачная адтуліна.

2. у знач. наз. клаа́чныя, ‑ых. Атрад млекакормячых, да якога адносяцца яхідна і качканос; аднапраходныя.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кра́навы ​1, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да крана ​1. Кранавая адтуліна.

кра́навы ​2, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да крана ​2. Кранавая ўстаноўка. Кранавы механізм.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

во́чка, -а, мн. -і, -чак, н.

1. гл. вока.

2. Невялікая круглая адтуліна ў якім-н. прадмеце.

Дзвярное в.

3. Пупышка, зрэзаная з дрэва для прышчэпкі.

4. Зародак парастка на бульбяным клубні.

5. Значок на ігральнай карце.

6. Пятля ў вязанні.

Спусціла в.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)