інтры́га
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
інтры́га |
інтры́гі |
| Р. |
інтры́гі |
інтры́г |
| Д. |
інтры́зе |
інтры́гам |
| В. |
інтры́гу |
інтры́гі |
| Т. |
інтры́гай
інтры́гаю |
інтры́гамі |
| М. |
інтры́зе |
інтры́гах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
інтры́га, -і, ДМ -ры́зе, мн. -і, -ры́г, ж.
1. Скрытыя шкодныя дзеянні для дасягнення чаго-н.; нагаворы.
Весці інтрыгу супраць каго-н.
2. Развіццё галоўнага дзеяння ў рамане, драме (кніжн.).
Складаная, заблытаная і.
3. Любоўная сувязь.
Любоўная і.
|| памянш. інтры́жка, -і, ДМ -жцы, мн. -і, -жак, ж. (да 1 і 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
інтры́га ж., в разн. знач. интри́га;
ве́сці ~гі су́праць каго́-не́будзь — вести́ интри́ги про́тив кого́-л.;
у гэ́тым рама́не заблы́таная і. — в э́том рома́не запу́танная интри́га
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
інтры́га, ‑і, ДМ ‑рызе, ж.
1. звычайна мн. (інтры́гі, ‑рыг). Скрытыя непрыстойныя дзеянні з мэтай нашкодзіць каму‑, чаму‑н.; нагаворы, падкопы. Інтрыгі міжнароднай рэакцыі. □ Не менш бязлітасна зрабіла, эксплуатавала сялян і гарадскі люд духавенства, пускаючы ў ход побач з грубым насіллем усякага роду падман, подкуп, шпіянаж, інтрыгі. Алексютовіч.
2. Сюжэтная лінія ў мастацкім творы, для якой характэрны асаблівы драматызм і напружанасць дзеяння. У бытавой драме і камедыі Галубок здзіўляў жывасцю дзеяння, дынамічнасцю і майстэрствам інтрыгі. Гіст. бел. сав. літ.
3. Нядоўгая любоўная сувязь. Любоўная інтрыга.
[Фр. intrigue.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Інтры́га. Запазычанне з франц. intrigue, якое ўзыходзіць да лац. intricare ’заблытваць’. Для беларускай крыніцай можа быць польская ці руская мова (Крукоўскі, Уплыў, 77). У рускай (першая фіксацыя 1710 г., Біржакова, Очерки, 364), відаць, праз польскае ці нямецкае пасрэдніцтва (Фасмер, 2, 136; Шанскі, 2, I, 104).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ка́верза, -ы, мн. -ы, -верз і -аў, ж. (разм.).
Інтрыга, падкопы.
Падстроіць яму каверзу.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
интри́га інтры́га, -гі ж.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
про́иски падко́пы, -паў ед. нет; (интриги) інтры́гі, -ры́г, ед. інтры́га, -гі ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ка́верза, ‑ы, ж.
Разм. Інтрыга, падкопы. — Сёй-той імкнуўся націснуць на ваш калгас, даўшы палёгку другім, вы думаеце выпадкова? — Для мяне важней было перш уладкаваць неадкладныя справы ў калгасе, чым заняцца каверзамі. Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ка́верза ’інтрыга, падколы’ (БРС, ТСБМ). Статус літар. слова няясны (ТСБМ цытуе Хадкевіча), выглядае русізмам. У гаворках адзначана анкетай Жакавай (гл. каверзня). Магчыма, яно вядома больш шырока. У формах каверзь ’лухта’, каверза ’паклёп, брахня’ слова сустракаецца ў Вілейскім р‑не.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)