янта́р

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз.
Н. янта́р
Р. янтару́
Д. янтару́
В. янта́р
Т. янтаро́м
М. янтары́

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

янта́р, -у́, м.

Скамянелая смала жоўтага колеру (звычайна празрыстая), якая ўжыв. для вырабу розных аздоб, дробных каштоўных вырабаў; бурштын.

Пярсцёнак з янтаром.

|| прым. янта́рны, -ая, -ае.

Янтарныя пацеркі (з янтару). Я. колер (залаціста-жоўты).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

янта́р, -ру́ м., в разн. знач. янта́рь

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

янта́р, ‑у, м.

Скамянелая, звычайна жоўтага колеру розных адценняў, смала хвойных дрэў, якая ўжываецца для вырабу розных аздоб; бурштын. На бераг выкідвае мора Янтар з залацістым пяском. Смагаровіч. // Выраб з гэтай смалы. Відаць, што цар спраўляе свята. Сядзіць сам высака на троне,.. У брыльянтах, янтарах карона. Танк.

[Ад літ. gintâras, латыш. dziñtars.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сувені́рны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да сувеніра. Сувенірны янтар.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

буршты́н, -у, м.

Скамянелая смала хваёвых дрэў ад светла-жоўтага да бурага колеру, якая ўжыв. для вырабу ўпрыгажэнняў; янтар.

|| прым. буршты́навы, -ая, -ае.

Бурштынавыя пацеркі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

янта́рь буршты́н, -ну м.; янта́р, -ру́ м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Лянта́р ’упрыгожанне з янтару’ (гом., Рам. 1, 2). Да янта́р (гл.). Аб пераходзе й > лʼ гл. люстра. Аналагічна ў рус. арханг. гаворках лентарь ’тс’, ’пацеркі’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

бурштын, янтар

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

янта́рны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да янтару; зроблены з янтару. Янтарныя пацеркі.

2. перан. Які па колеру нагадвае янтар; залаціста-жоўты. Цікава глядзець, як цячэ з янтарных сотаў у вялізную бочку мёд. Ваданосаў. А колас які! Ён наліваецца буйным янтарным зернем. Гроднеў.

•••

Янтарная кіслата — арганічнае злучэнне, якое змяшчаецца ў янтары і іншых смолах, а таксама ў бурым вугалі і ў некаторых раслінах (выкарыстоўваецца ў фатаграфіі і медыцыне).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)