ю́рта, -ы, ДМ ю́рце, мн. -ы, -аў, ж.

Пераноснае, конусападобнай формы жыллё, крытае шкурамі ў некаторых качавых народаў Азіі і Паўднёвай Сібіры.

|| прым. ю́ртавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ю́рта

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. ю́рта ю́рты
Р. ю́рты ю́рт
ю́ртаў
Д. ю́рце ю́ртам
В. ю́рту ю́рты
Т. ю́ртай
ю́ртаю
ю́ртамі
М. ю́рце ю́ртах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

ю́рта ж. ю́рта

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ю́рта ю́рта, -ты ж.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ю́рта, ‑ы, ДМ юрце, ж.

Пераноснае, крытае шнурамі або лямцам з конусападобным дахам жыллё з жэрдак у некаторых качавых народаў Азіі і Паўднёвай Сібіры. Па пясках можна было ехаць сотні кіламетраў і не сустрэць ніводнага кішлака, ніводнай юрты. Васілевіч. У неба бялюткія выспачкі юрт Стрэшкамі вострымі цэляцца. Калачынскі.

[Ад цюрк. jurt.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ю́рт

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. ю́рт ю́рты
Р. ю́рта ю́ртаў
Д. ю́рту ю́ртам
В. ю́рт ю́рты
Т. ю́ртам ю́ртамі
М. ю́рце ю́ртах

Крыніцы: nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

кібі́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж.

1. Крытая дарожная павозка ў качэўнікаў.

2. Пераноснае жыллё ў качэўнікаў; юрта.

|| прым. кібі́тачны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

каза́хскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да казахаў, належыць ім. Казахская мова. Казахская юрта.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

качавы́, ‑ая, ‑ое.

1. Які не мае аселасці; вандроўны. Качавыя плямёны.

2. Звязаны з частай пераменай месца жыхарства. Качавы лад жыцця адышоў у нябыт, калгасы будуюцца, як невялікія гарады. Скрыган.

3. Прызначаны для пражывання качэўнікаў; пераносны. Качавая юрта.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кібі́тка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.

1. Крытая павозка ў качэўнікаў. Цягнуцца з шатрамі, кібіткамі [цыганы] па шырокіх шляхах Беларусі, Падолля, Малдавіі і ўсяго белага свету. Каваль.

2. Пераноснае жыллё ў качэўнікаў; юрта.

3. У сярэднеазіяцкіх рэспубліках — невялікі дом старога тыпу (глінабітны або з сырцовай цэглы).

[Ад цюрк. кебіт, кібіт — лаўка, магазін, ад араб. — купал, скляпенне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)