шо́ры

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, множны лік, множналікавы

мн.
Н. шо́ры
Р. шо́раў
Д. шо́рам
В. шо́ры
Т. шо́рамі
М. шо́рах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

шо́ры, -аў.

1. Цвёрдыя пласцінкі, прымацаваныя да вуздэчкі на ўзроўні вачэй, якія не даюць магчымасці каню глядзець па баках.

Хто згадзіўся надзець ш., той надзене і хамут (прыказка).

2. У парнай запрэжцы: збруя без дугі і хамута, са шлеямі (гл. шляя ў 2 знач.; спец.).

3. перан. Тое, што перашкаджае каму-н. правільна разумець наваколле; абмежаванасць (кніжн.).

Ш. на вачах у каго-небудзь.

Ш. некультурнасці.

◊

Браць у шоры, трымаць у шорах каго (разм.) — строга абмяжоўваць чые-н. дзеянні, свабоду дзейнасці.

|| прым. шо́рны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шо́ры

1. прям., перен. шо́ры, -раў ед. нет;

2. (шлея) паўшо́ры, -раў ед. нет.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

шо́ры, -раў ед. нет, в разн. знач. шо́ры;

◊ трыма́ць у шо́рах — держа́ть в шо́рах

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

шо́ры, ‑аў; адз. няма.

1. Конская збруя без дугі і хамута, са шлеямі.

2. Спецыяльныя бакавыя шчыткі, прымацаваныя да вуздэчкі, якія не даюць магчымасці каню глядзець убок. Вупраж была новая, падагнаная, дабротная — вуздэчка з шарамі, наглянцаваныя раменныя шлеі. Хадкевіч.

3. перан. Перашкода, абмежаванасць, якая не дазваляе правільна разумець што‑н. Класавыя шоры буржуазных гісторыкаў.

•••

Браць (узяць) у шоры гл. браць.

Трымаць у шорах гл. трымаць.

[Польск. szory — збруя, вупраж.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шо́р

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. шо́р шо́ры
Р. шо́ра шо́раў
Д. шо́ру шо́рам
В. шо́р шо́ры
Т. шо́рам шо́рамі
М. шо́ры шо́рах

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

паўшо́ры ед. нет шлея́ ж.; шо́ры

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

на́бадры ед. нет, обл. шо́ры; шлея́ ж.

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

на́бадры, ‑аў; адз. няма.

1. Паўшоры; шлеі.

2. Разм. Тое, што і шоры (у 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зашо́рыць

‘надзець шоры на каго-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. зашо́ру зашо́рым
2-я ас. зашо́рыш зашо́рыце
3-я ас. зашо́рыць зашо́раць
Прошлы час
м. зашо́рыў зашо́рылі
ж. зашо́рыла
н. зашо́рыла
Загадны лад
2-я ас. зашо́р зашо́рце
Дзеепрыслоўе
прош. час зашо́рыўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)