Шляхты́

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, множны лік, множналікавы

мн.
Н. Шляхты́
Р. Шляхто́ў
Д. Шляхта́м
В. Шляхты́
Т. Шляхта́мі
М. Шляхта́х

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

шля́хта

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз.
Н. шля́хта
Р. шля́хты
Д. шля́хце
В. шля́хту
Т. шля́хтай
шля́хтаю
М. шля́хце

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

дзядзькава́нне, -я, н. (гіст.).

Стары звычай шляхты ў беларускіх землях аддаваць дзяцей у сялянскую сям’ю на выхаванне.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шля́хціц, -а, мн. -ы, -аў, м.

Асобны прадстаўнік шляхты, дробнапамесны дваранін.

|| ж. шляхця́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

засце́нак¹, -нка, мн. -нкі, -нкаў, м. (гіст.).

Невялікае сельскае паселішча дробнай шляхты на землях Заходняй Беларусі.

Даводзілася бываць у засценку Язвіны.

|| прым. засцянко́вы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

марша́лак, -лка, мн. -лкі, -лкаў, м. (гіст.).

1. Вышэйшая службовая асоба ў Вялікім Княстве Літоўскім і Рэчы Паспалітай.

2. У Беларусі ў 19 ст: выбраны з ліку шляхты кіраўнік губерні або павета.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

разначы́нны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да разначынца, разначынцаў. [Атрады паўстанцаў] складаліся .. з шляхты, разначынных служачых, гімназістаў, рамеснікаў, сялян і парабкаў. «Полымя».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Пасіяна́т ’запальчывы, злы’, пасіянатка ’запальчывая жанчына’ (Нас.). Запазычана з польск. (ад шляхты) pasjonat, pasjant, pasyjant ’тс’ < pasja (Варш. сл., 4, 75) > писія 2 (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

фанабэ́рлівы, ‑ая, ‑ае.

Разм. Тое, што і фанабэрысты. Шырока і ўсебакова вядзецца крытыка фанабэрлівай дробнай шляхты ў «Паўлінцы». Ярош. Гледачы спачувалі прывабнай Паўлінцы, ад душы смяяліся з фанабэрлівай пыхі Быкоўскага. Рамановіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

се́ймік, ‑а, м.

Гіст. Сход шляхты павета або ваяводства ў Вялікім княстве Літоўскім. На слонімскі сеймік павінны былі збірацца ўсе дэпутаты Вялікага княства, перш чым адправіцца на агульны сейм у Варшаву. «Полымя».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)