ша́хматны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. ша́хматны ша́хматная ша́хматнае ша́хматныя
Р. ша́хматнага ша́хматнай
ша́хматнае		 ша́хматнага ша́хматных
Д. ша́хматнаму ша́хматнай ша́хматнаму ша́хматным
В. ша́хматны (неадуш.)
ша́хматнага (адуш.)		 ша́хматную ша́хматнае ша́хматныя (неадуш.)
ша́хматных (адуш.)
Т. ша́хматным ша́хматнай
ша́хматнаю		 ша́хматным ша́хматнымі
М. ша́хматным ша́хматнай ша́хматным ша́хматных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ша́хматны в разн. знач. ша́хматный;

ш. ход — ша́хматный ход;

у ~ным пара́дку — в ша́хматном поря́дке

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ша́хматны, ‑ая, ‑ае.

1. Звязаны з шахматамі (у 1 знач.). Каля пары шахматыстаў, якія зрэдку мяняліся, заўсёды стаяў невялікі гурток аматараў шахматнай гульні. Колас. // Прызначаны для гульні ў шахматы. Шахматны столік. // Які гуляе ў шахматы, спаборнічае па шахматах. У снежні мінулага года шахматная грамадскасць Савецкай краіны адзначыла стагоддзе з дня нараджэння заснавальніка айчыннай шахматнай школы Міхаіла Іванавіча Чыгорына. «Беларусь».

2. Размешчаны так, як размешчаны клеткі аднаго колеру на дошцы для гульні ў шахматы. У шахматным парадку. □ Трэба было перарысоўваць тонкімі веласіпеднымі калёсамі зграбнай каляскі.. шахматныя квадраты разнастайных пасеваў поля і гарода. Бядуля.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ша́хматы, -мат.

1. Гульня белымі і чорнымі фігурамі і пешкамі на дошцы ў 64 клеткі, якая заключаецца ў тым, што кожны з двух партнёраў імкнецца аб’явіць мат¹ каралю саперніка, а таксама адпаведны від спорту.

Гуляць у ш.

Першынство свету па шахматах.

2. Фігуры і пешкі для такой гульні.

Дарожныя ш.

|| прым. ша́хматны, -ая, -ае.

Ш. гурток.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ша́хматный в разн. знач. ша́хматны;

в ша́хматном поря́дке у ша́хматным пара́дку;

ша́хматная доска́ ша́хматная до́шка;

ша́хматный бала́нс бухг. ша́хматны бала́нс;

ша́хматный ход ша́хматны ход;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

бліцтурні́р, ‑а, м.

Шахматны турнір, у якім на кожную партыю даецца максімальна абмежаваны час.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

клуб¹, -а, мн. клу́бы, -аў, м.

1. Установа, грамадская арганізацыя культурна-асветнага, палітычнага, спартыўнага і іншага характару.

Сельскі к.

Шахматны к.

2. Будынак, памяшканне для такой арганізацыі.

Сёння ў клубе цікавы канцэрт.

|| прым. клу́бны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

матч, ‑а, м.

Спаборніцтва ў якой‑н. галіне спорту паміж дзвюма камандамі або двума праціўнікамі. Футбольны матч. Шахматны матч.

[Англ. match.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

турні́р, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. Спаборніцтва рыцараў у Заходняй Еўропе ў сярэднія вякі.

2. Спартыўныя спаборніцтвы, асабістыя ці камандныя, у якіх усе ўдзельнікі сустракаюцца паміж сабой адзін або два разы.

Баскетбольны т.

Міжнародны шахматны т.

|| прым. турні́рны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

марафо́н, -у, м.

1. Спартыўны бег на дыстанцыю 42 км 195 м, а таксама наогул спартыўныя гонкі на доўгай дыстанцыі.

Лыжны м.

2. перан. Пра якое-н. спаборніцтва, мерапрыемства, якое праходзіць вельмі доўга.

Шахматны м.

|| прым. марафо́нскі, -ая, -ае.

М. бег.

М. заплыў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)