ша́ры

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. ша́ры ша́рая ша́рае ша́рыя
Р. ша́рага ша́рай
ша́рае		 ша́рага ша́рых
Д. ша́раму ша́рай ша́раму ша́рым
В. ша́ры (неадуш.)
ша́рага (адуш.)		 ша́рую ша́рае ша́рыя (неадуш.)
ша́рых (адуш.)
Т. ша́рым ша́рай
ша́раю		 ша́рым ша́рымі
М. ша́рым ша́рай ша́рым ша́рых

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

ша́ры обл. се́рый (с коричневым оттенком);

◊ ша́рая гадзі́на — су́мерки

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ша́ры, ‑ая, ‑ае.

Абл. Шэры. Шары змрок глядзеўся ў цішыню Рыгоравага пакоя. Гартны.

•••

Шарая гадзіна гл. гадзіна.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ша́р

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. ша́р шары́
Р. ша́ра шаро́ў
Д. ша́ру шара́м
В. ша́р шары́
Т. ша́рам шара́мі
М. ша́ры шара́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

шар-зо́нд

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. шар-зо́нд шары́-зо́нды
Р. ша́ра-зо́нда шаро́ў-зо́ндаў
Д. ша́ру-зо́нду шара́м-зо́ндам
В. шар-зо́нд шары́-зо́нды
Т. ша́рам-зо́ндам шара́мі-зо́ндамі
М. ша́ры-зо́ндзе шара́х-зо́ндах

Крыніцы: nazounik2008, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

краке́т, -а, М -ке́це, м.

Гульня, у якой драўляныя шары ўдарамі драўляных малаткоў праводзяцца праз драцяныя варотцы.

|| прым. краке́тны, -ая, -ае.

Кракетныя шары.

К. малаток.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

кікс, -у, м.

Няўдалы ўдар кіем па шары ў більярднай гульні.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

кіксава́ць, -су́ю, -су́еш, -су́е; -су́й; незак.

Няўдала ўдараць кіем па більярдным шары.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

біясфе́ра, ‑ы, ж.

Вобласць распаўсюджання жыцця на зямным шары.

[Ад грэч. bíos — жыццё і sphaira — шар.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шырата́, -ы́, ДМ -раце́, мн. шыро́ты, -ро́т, ж.

Адлегласць ад экватара па мерыдыяне, якая выражаецца ў градусах.

Паўночныя шыроты.

На ўсіх шыротах (на ўсім зямным шары, усюды).

|| прым. шыро́тны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)