чёрное сущ. чо́рнае, -нага ср.;

ходи́ть в чёрном хадзі́ць у чо́рным.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Чёрное мо́ре Чо́рнае мо́ра.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

чо́рнае сущ. чёрное;

хадзіць у ~ным — ходи́ть в чёрном;

рабі́ць бе́лае ~ным — де́лать бе́лое чёрным

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ко́фе м. ка́ва, -вы ж., ко́фе нескл., м.;

чёрный ко́фе, чёрное ко́фе чо́рная ка́ва.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зо́лото зо́лата, -та ср.;

чёрное зо́лото (нефть) чо́рнае зо́лата;

не всё то зо́лото, что блести́т не ўсё то́е зо́лата, што блішчы́ць;

на вес зо́лота на вагу́ зо́лата;

олимпи́йское зо́лото алімпі́йскае зо́лата.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дрэ́ва ср.

1. (растение) де́рево;

2. мн. нет (материал) де́рево;

радасло́ўнае д. — родосло́вное де́рево;

гваздзіко́вае д. — гвозди́чное де́рево;

камфо́рнае д. — ка́мфорное де́рево;

чо́рнае д.чёрное де́рево;

хле́бнае д. — хле́бное де́рево;

хі́ннае д. — хи́нное де́рево;

чырво́нае д. — кра́сное де́рево;

кафе́йнае д. — кофе́йное де́рево;

ко́ркавае д. — про́бковое де́рево;

ражко́вае д. — рожко́вое де́рево;

ту́тавае д. — ту́товое де́рево;

жале́знае д. — желе́зное де́рево;

за ~вамі не ба́чыць ле́супогов. за дере́вьями не ви́деть ле́са

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

чо́рны

1. в разн. знач. чёрный;

~ная фа́рба — чёрная кра́ска;

~ныя во́чы — чёрные глаза́;

ч. хлеб — чёрный хлеб;

ч. ход — чёрный ход;

~ная рабо́та — чёрная рабо́та;

~ная металу́ргія — чёрная металлу́ргия;

ч. дзень — чёрный день;

ч. папа́рс.-х. чёрный пар;

ч. лес — чёрный лес;

ч. бу́сел — чёрный а́ист;

2. (о лошади) вороно́й;

3. прост. гря́зный;

~ная падло́га — гря́зный пол;

4. перен. чёрный, мра́чный, тяжёлый;

~ная падазро́насцьчёрное подозре́ние;

~ныя ду́мкі — чёрные (мра́чные) мы́сли;

5. перен. чёрный, престу́пный, злой;

~ныя сі́лы рэа́кцыі — чёрные си́лы реа́кции;

~ныя заме́ры — чёрные за́мыслы;

~нае дрэ́вачёрное де́рево;

~ная до́шка — чёрная доска́;

~ная бі́ржа — чёрная би́ржа;

~ная ра́са — чёрная ра́са;

~ная ікра́ — чёрная икра́;

~ныя мета́лы — чёрные мета́ллы;

ч. ко́фе — чёрный ко́фе;

~ная ма́гія — чёрная ма́гия;

ч. шар — чёрный шар;

~ная гадзі́на — чёрный день;

на ч. дзень — на чёрный день;

ч. ры́нак — чёрный ры́нок;

~ным па бе́лым (напі́сана) — чёрным по бе́лому (напи́сано);

рабі́ць як ч. вол — рабо́тать как вол;

трыма́ць у ~ным це́ле — держа́ть в чёрном те́ле;

~ная косць (ко́стка) — чёрная кость;

~ная няўдзя́чнасць — чёрная неблагода́рность;

з ~нага хо́ду — с чёрного хо́да;

~ная ко́шка прабе́гла памі́ж і́мі — чёрная ко́шка пробежа́ла ме́жду ни́ми;

ні ~нага ні бе́лага — ни да ни нет;

~ная ко́шка перабе́гла даро́гу — чёрная ко́шка перебежа́ла доро́гу

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

чёрный

1. прил., в разн. знач. чо́рны;

чёрная кра́ска чо́рная фа́рба;

чёрный хлеб чо́рны хлеб;

чёрный шрифт чо́рны шры́фт;

чёрная металлу́рги́я чо́рная металу́ргія;

чёрный пар с.-х. чо́рны папа́р;

чёрное де́рево чарнадрэ́ва;

чёрный лес чо́рны лес;

чёрный ход чо́рны ход;

чёрные мы́сли чо́рныя ду́мкі;

чёрная рабо́та чо́рная рабо́та;

чёрная би́ржа чо́рная бі́ржа;

2. (курной) ку́рны; чо́рны;

чёрная ба́ня ку́рная (чо́рная) ла́зня;

3. сущ. (темнокожий) чо́рны, -нага м.;

чёрная доска́ чо́рная до́шка;

чёрные спи́ски чо́рныя спі́сы;

на чёрный день на чо́рны дзень;

держа́ть кого́-л. в чёрном те́ле трыма́ць каго́е́будзь у чо́рным це́ле;

чёрная ко́шка пробежа́ла ме́жду ни́ми чо́рная ко́шка прабе́гла памі́ж і́мі;

чёрным по бе́лому чо́рным па бе́лым;

ви́деть всё в чёрном све́те ба́чыць усё ў чо́рным святле́;

черны́м-черно́ а) (очень черно) чо́рна-чо́рна, чарню́сенька; б) (очень много) аж чо́рна.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

принима́ть несов.

1. прыма́ць; (брать) браць; (считать) лічы́ць;

принима́ть посы́лку прыма́ць (браць) пасы́лку;

э́тот матро́с принима́л концы́ гэ́ты матро́с прыма́ў (браў) канцы́;

принима́ть иму́щество по а́кту прыма́ць маёмасць па а́кце;

принима́ть диви́зию прыма́ць дыві́зію;

принима́ть на рабо́ту прыма́ць (браць) на рабо́ту;

принима́ть в институ́т прыма́ць у інстыту́т;

принима́ть в игру́ прыма́ць (браць) у гульню́;

принима́ть в свою́ компа́нию прыма́ць у сваю́ кампа́нію;

принима́ть посети́телей прыма́ць наве́двальнікаў;

принима́ть госте́й прыма́ць гасце́й;

принима́ть зако́н прыма́ць зако́н;

принима́ть резолю́цию прыма́ць рэзалю́цыю;

принима́ть сове́ты прыма́ць пара́ды;

принима́ть по́зу прыма́ць по́зу;

принима́ть уча́стие прыма́ць (браць) удзе́л;

принима́ть ва́нну прыма́ць ва́нну;

принима́ть другу́ю ве́ру прыма́ць другу́ю ве́ру;

принима́ть миксту́ру прыма́ць міксту́ру;

принима́ть за пра́вило браць (прыма́ць) за пра́віла;

принима́ть за кого́-л. друго́го лічы́ць (прыма́ць) за каго́е́будзь і́ншага;

принима́ть за шу́тку лічы́ць (прыма́ць) за жарт;

принима́ть бе́лое за чёрное лічы́ць (прыма́ць) бе́лае за чо́рнае, лічы́ць бе́лае чо́рным;

принима́ть кома́нду воен. прыма́ць кама́нду;

принима́ть сигна́л воен. прыма́ць сігна́л;

принима́ть ребёнка прыма́ць дзіця́;

2. (встречать) сустрака́ць; браць;

принима́ть медве́дя на рога́тину сустрака́ць мядзве́дзя рага́цінай (браць на рага́ціну);

3. (приобретать какой-л. вид, свойство) набыва́ць; (становиться) станаві́цца;

го́род принима́ет наря́дный вид го́рад набыва́е прыго́жы вы́гляд;

спор принима́ет ожесточённый хара́ктер спрэ́чка стано́віцца заўзя́тай;

4. (убирать) прост. прыма́ць, прыбіра́ць, забіра́ць;

принима́ть оста́тки у́жина прыма́ць (прыбіра́ць, забіра́ць) рэ́шткі вячэ́ры;

принима́ть бой прыма́ць бой;

принима́ть во внима́ние браць (прыма́ць) пад ува́гу;

принима́ть в расчёт браць (прыма́ць) у разлі́к;

принима́ть в штыки́ сустрака́ць у штыкі́;

принима́ть за чи́стую моне́ту лічы́ць (прыма́ць) за чы́стую мане́ту;

принима́ть на себя́ (что) прыма́ць (браць) на сябе́ (што);

принима́ть чью́-л. сто́рону станаві́цца на чый-не́будзь бок;

принима́ть (бли́зко) к се́рдцу прыма́ць (браць) (блі́зка) да сэ́рца;

принима́ть на ве́ру прыма́ць на ве́ру;

принима́ть грех на́ душу прыма́ць грэх на душу́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)