Чы́лі

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, нескланяльны

адз.
Н. Чы́лі
Р. Чы́лі
Д. Чы́лі
В. Чы́лі
Т. Чы́лі
М. Чы́лі

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

Чи́ли Чы́лі нескл., ср.;

Респу́блика Чи́ли Рэспу́бліка Чы́лі.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

чылі́йцы,-аў, адз. чылі́ец, -лійца, м.

Народ, які складае асноўнае насельніцтва Чылі.

|| ж. чылі́йка, -і, ДМ -лійцы, мн. -і, -лі́ек.

|| прым. чылі́йскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

чылі́йскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да Чылі, чылійцаў, які належыць, уласцівы ім. Чылійскі архіпелаг.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чылі́йцы, ‑аў; адз. чыліец, ‑лійца, м.; чылійка, ‑і, ДМ ‑лійцы; мн. чылійкі, ‑ліек; ж.

Народ, які складае асноўнае насельніцтва Чылі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ну́трыя ’вадзяны пацук’ (ТСБМ). Запазычанне, відаць, праз рус. ну́трия ’тс’ з ісп. nutria ’выдра’ (< лац. lutra ’выдра’), перанос назвы адбыўся на тэрыторыі Чылі (Махэк₂, 403).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

сталачы́ць сов., разг. потрави́ть, вы́топтать;

ко́ні ~чы́лі ярыну́ — ко́ни потрави́ли (вы́топтали) ярово́е по́ле

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

падско́чыць сов.

1. подскочи́ть, подпры́гнуть;

2. (быстро приблизиться) подскочи́ть, подбежа́ть;

3. перен., разг. (резко подняться) подскочи́ть;

тэмперату́ра ў хво́рага ~чыла — температу́ра у больно́го подскочи́ла;

цэ́ны ~чылі — це́ны подскочи́ли;

4. разг. подойти́, подоспе́ть;

до́бра, што хло́пцы якра́з ~чылі і дапамаглі́ — хорошо́, что ребя́та как раз подоспе́ли и помогли́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

саско́чыць сов.

1. соскочи́ть, спры́гнуть;

с. з трамва́я — соскочи́ть (спры́гнуть) с трамва́я;

2. (сорваться) соскочи́ть;

дзве́ры ~чылі з заве́саў — дверь соскочи́ла с пе́тель

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

абтачы́ць I сов. (на станке и т.п.) обточи́ть;

а. ка́мень — обточи́ть ка́мень;

а. уту́лку — обточи́ть вту́лку

абтачы́ць II сов. (о червях и т.п.) источи́ть, объе́сть;

чарвякі́ ~чы́лі ўсю кару́ — че́рви источи́ли (объе́ли) всю кору́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)