чума́цкі
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
чума́цкі |
чума́цкая |
чума́цкае |
чума́цкія |
| Р. |
чума́цкага |
чума́цкай
чума́цкае |
чума́цкага |
чума́цкіх |
| Д. |
чума́цкаму |
чума́цкай |
чума́цкаму |
чума́цкім |
| В. |
чума́цкі (неадуш.)
чума́цкага (адуш.) |
чума́цкую |
чума́цкае |
чума́цкія (неадуш.)
чума́цкіх (адуш.) |
| Т. |
чума́цкім |
чума́цкай
чума́цкаю |
чума́цкім |
чума́цкімі |
| М. |
чума́цкім |
чума́цкай |
чума́цкім |
чума́цкіх |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
чума́цкі, ‑ая, ‑ае.
Уст. Які мае адносіны да чумака. У вянку лясным высока стаў .. [Кабзар] над магілай, над вякамі страшнай крыўды, над чумацкай доляй. Вялюгін. Млечны Шлях — чумацкі шлях, сцвярджаў нам не раз Грэчка. Няхай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чума́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м. (уст.).
Возчык і гандляр ва Украіне і на поўдні Расіі, які перавозіў на валах соль, рыбу і іншыя тавары.
|| прым. чума́цкі, -ая, -ае.
Ч. абоз.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
чума́цтва, ‑а, н.
Уст. Чумацкі промысел.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Маджа́ры ’доўгі, цяжкі воз з шырокімі драбінамі, які выкарыстоўваюць для перавозкі сена і снапоў’ (бых., Рам. 8), мажа́ры ’тс’ (ТСБМ, Інстр. I, Малч., Мат. Гом., Бяльк.), мыжа́ра (Бяльк.), мажа́рка ’сані з маленькімі драбінкамі’ (Бяльк.), ма́жа ’кош у возе, санях’ (Маш., Пятк.), ’скрыня для перавозкі чагосьці дробнага, сыпкага’ (нараўл., Мат. Гом.), ма́жы ’воз для перавозкі сена, снапоў’ (Касп.; барыс., Шатал.; круп., Нар. сл.). Укр. ма́жа ’чумацкі воз’, мажа́ра ’вялікі воз’, польск. устар. maża ’чумацкі воз’ (з укр. мовы), рус. крымск. маджа́ра, мажа́ра, можа́ра ’вялікая татарская арба’, драбіны’. Паходзіць з крым.-тат. madžar драбіны’, калмыцк. madžar tergn̥ ’вялікая калымага’ (Радлаў, 4, 2050; Рамстэд, KWb, 253), якое Мункачы (KSz 6, 205) выводзіць з назвы венграў — magyar ’мадзьяр’ (Фасмер, 2, 557).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)