чмуры́ць, чмуру́, чму́рыш, чму́рыць; незак. (разм.).

1. каго-што. Адурманьваць, тлуміць.

Не чмуры мне галавы.

2. каго. Ашукваць, абдурваць, збіваць з толку каго-н.

|| зак. ачмуры́ць, -уру́, -у́рыш, -у́рыць; -у́раны.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

чмуры́ць

дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. чмуру́ чму́рым
2-я ас. чму́рыш чму́рыце
3-я ас. чму́рыць чму́раць
Прошлы час
м. чмуры́ў чмуры́лі
ж. чмуры́ла
н. чмуры́ла
Загадны лад
2-я ас. чмуры́ чмуры́це
Дзеепрыслоўе
цяп. час чму́рачы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

чмуры́ць несов.

1. одуря́ть, одурма́нивать;

2. разг. (вводить в заблуждение) моро́чить, дура́чить

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

чмуры́ць, чмуру, чмурыш, чмурыць; незак., каго-што і без дап.

1. Дурыць, адурманьваць, тлуміць. [Зоя:] — Дзень і ноч на заводзе і дома мудруе і майструе. Я ўжо казала яму: кінь ты, не чмуры галавы. Сабаленка. — Заўтра... Паслязаўтра. Пасля дожджыку ў чацвер, — ужо весела жартуючы, сказаў Каляда.. — Ты мне не чмуры — пасля дожджыку! Ваданосаў.

2. Ашукваць, абдурваць каго‑н., збіваць з толку. І тулілася ўдоўка, Пеставала прымака: — Ну й разумная галоўка! Як людзей ты чмурыш лоўка! Ну і лёгкая рука! Валасевіч.

3. без дап. Гаварыць, рабіць глупствы; хлусіць; прыдурвацца. [Антонаўна:] — А не чмуры ты, стары дурань. Дзяцей пагадаваў, а розуму не набраўся. Прокша. [Раіса:] — Кіньце чмурыць... Я не такая наіўная, каб не пазнаць, як крычыць сава. Зарэцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ачмуры́ць гл. чмурыць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зачмуры́ць, ‑чмуру, ‑чмурыш, ‑чмурыць; зак., каго-што.

Разм. Задурыць, затлуміць. Зачмурыць галаву.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

баламу́тить несов.

1. баламу́ціць, чмуці́ць, чмуры́ць;

2. (о жидкости) каламу́ціць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

◎ Прычму́ра ’жартаўнік’, прычмуроны ’жартаўлівы’ (ушац., міёр., ЛА, 3). Да чмур, чмурыць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ачмурэ́ць (БРС, Бяльк., Яўс.), ашмурэць (Юрч.), ачмуры́ць ’адурачыць’ (Касп.), ачмураць (БРС). Ад чмурэць ’дурэць, чадзець’, чмуры́ць ’дурыць’. Гл. чмур.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)