чацвё́ра
лічэбнік, зборны
|
мн. |
| - |
| Н. |
чацвё́ра |
| Р. |
чацвяры́х |
| Д. |
чацвяры́м |
| В. |
чацвё́ра (неадуш.)
чацвяры́х (адуш.) |
| Т. |
чацвяры́мі |
| М. |
чацвяры́х |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
чацвёра, -вяры́х, -вяры́м, -вяры́мі, ліч. зб.
Чатыры.
Ужыв.:
а) з назоўнікамі мужчынскага і агульнага роду, якія абазначаюць асоб.
Ч. сяброў.
Ч. сірот;
б) без назоўнікаў, калі абазначаюць асоб мужчынскага і жаночага полу ў адзінстве.
Ч. ўжо адправіліся ў дарогу.
Ч. прапанавалі сваю дапамогу;
в) з назоўнікамі, якія абазначаюць маладых істот.
Ч. ягнят.
Ч. лісянят;
г) з назоўнікамі, якія ўжываюцца толькі ў мн. л. або якія абазначаюць парныя прадметы.
Ч. сутак.
Ч. саней.
Ч. нажніц.
Ч. шкарпэтак;
д) з асабовымі займеннікамі ў мн. л.
Іх было ч.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
чацвёра, род. чацвяры́х (с сущ. м. и ж. рода вместе взятыми, с сущ. ср. рода, с сущ., употребляющимися только во мн. числе, с сущ., обозначающими детей и детёнышей) че́тверо;
іх было́ ч.: тры хло́пцы і адна́ дзяўчы́на — их бы́ло че́тверо: тро́е ребя́т и одна́ де́вушка;
у сям’і́ ч. дзяце́й — в семье́ че́тверо дете́й;
ч. сане́й — че́тверо сане́й;
ч. парася́т — че́тверо порося́т
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
чацвёра, чацвярых, ліч. зб.
Чатыры. Ужываецца: а) з назоўнікамі агульнага роду, якія абазначаюць асоб. Жанчыну пахавалі, чацвёра сірот засталося. Лось; б) без назоўнікаў, калі абазначаюць асоб мужч. і жан. полу. Тыя чацвёра, што асталіся ў пакойчыку, доўга іх [хлопцаў] чакалі. Навуменка; в) з назоўнікамі, якія абазначаюць маладых істот. Чацвёра парасят; г) з назоўнікамі, якія ўжываюцца толькі ў множным ліку. Чацвёра саней. Чацвёра сутак; д) з асабовымі займеннікамі ў множным ліку. Іх было чацвёра.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чатырохсу́тачны, -ая, -ае.
Які працягваецца чацвёра сутак, прызначаны на чацвёра сутак.
Ч. паёк.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
чацвярня́, -і́, ж. (разм.).
Чацвёра дзяцей, народжаных адной маці адначасова; чацвёра блізнят.
Нарадзілася ч.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
чацвярня́, ‑і, ж.
Разм. Чацвёра дзяцей, якія нарадзіліся адначасова ад адной маці; чацвёра блізнят.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чатырохсу́тачны, ‑ая, ‑ае.
Які працягваецца чацвёра сутак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
злад, -у, м.
У выразе: зладу няма з кім-чым (разм.) — немагчыма справіцца, зладзіць з кім-, чым-н.
Тут з адным дзіцем і то зладу няма, а там чацвёра.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
че́тверо (с сущ. мужского рода) чаты́ры, род. чатыро́х;
че́тверо солда́т чаты́ры салда́ты; (с сущ. мужского и женского рода, вместе взятыми, с сущ. среднего рода, с сущ., употребляющимися только во мн. числе, с сущ., обозначающими детей и детёнышей, с личными мест. мн. числа) чацвёра, род. чацвяры́х;
их бы́ло че́тверо — тро́е ребя́т и одна́ де́вушка іх было́ чацвёра — тры хло́пцы і адна́ дзяўчы́на;
в семье́ че́тверо дете́й у сям’і́ чацвёра дзяце́й;
че́тверо сане́й чацвёра сане́й.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)