ча́йка², -і, ДМ ча́йцы, мн. -і, ча́ек, ж.

Пласкадонная лодка; пласкадонка.

Падплысці на чайцы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ча́йка

‘птушка’

назоўнік, агульны, адушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. ча́йка ча́йкі
Р. ча́йкі ча́ек
Д. ча́йцы ча́йкам
В. ча́йку ча́ек
Т. ча́йкай
ча́йкаю		 ча́йкамі
М. ча́йцы ча́йках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ча́йка

‘лодка’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. ча́йка ча́йкі
Р. ча́йкі ча́ек
Д. ча́йцы ча́йкам
В. ча́йку ча́йкі
Т. ча́йкай
ча́йкаю		 ча́йкамі
М. ча́йцы ча́йках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ча́йка зоол. ча́йка, -кі ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ча́йка¹, -і, ДМ ча́йцы, мн. -і, ча́ек, ж.

Вадаплаўная пералётная птушка сямейства чайкавых з кароткімі нагамі, доўгімі крыламі і густым апярэннем, якая жыве на берагах мораў, рэк, азёр.

Белакрылая ч.

|| прым. ча́йкавы, -ая, -ае.

Сямейства чайкавых (наз.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ча́йка I ж., зоол. ча́йка

ча́йка II ж., обл. ло́дка

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ча́йка ​1, ‑і, ДМ чайцы; Р мн. чаек; ж.

Вадаплаўная пералётная птушка сямейства чайкавых з густым, шчыльным пер’ем. Над гэтым цёмна-блакітным морам усё — і яснае сонца, і белыя чайкі, і зялёныя кедры — усё такое прыгожае, што ўсяго, здаецца, узяў бы патрошку дахаты — на светлы ўспамін. Брыль. Белакрылыя чайкі лятаюць над Нараччу, то прыпадаючы да сіняй паверхні вады, то зноў узнімаючыся ўвысь. В. Вольскі.

•••

Як чайка (сойка) за мора — куды‑н. далёка (зайсці, пайсці, збірацца).

ча́йка ​2, ‑і, ДМ чайцы; Р мн. чаек; ж.

1. Пласкадонная лодка. Пласкадонка, якая і ў гэтых мясцінах называецца чайкай, ад рання стаяла ў ціхай завадзь Быстранкі, прымкнутая ланцугом да вярбы. Брыль. Завуць любоўна лодку чайкай Сёл панямонскіх рыбакі. Лойка.

2. Старажытны парусны човен з вёсламі і прымацаванымі ўздоўж надводнага борта пучкамі чароту, які служыў для павелічэння плывучасці і абароны ад стрэлаў праціўніка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шызакры́лы, -ая, -ае.

Які мае шызыя крылы.

Шызакрылая чайка.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

легкакры́лы, -ая, -ае.

1. Хуткі ў палётах, рухах; з лёгкімі крыламі.

Легкакрылая чайка.

2. перан. Зменлівы, няўстойлівы, мімалётны.

Легкакрылая радасць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ручаёк, ‑чайка, м.

Памянш.-ласк. да ручай; невялікі ручай.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)