цяпло́

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне

адз.
Н. цяпло́
Р. цяпла́
Д. цяплу́
В. цяпло́
Т. цяпло́м
М. цяпле́

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

цеплаадда́ча, -ы, ж. (спец.).

1. Аддача цяпла нагрэтым целам у акаляючае асяроддзе.

2. У фізіялогіі: вылучэнне цяпла жывёльным арганізмам у працэсе яго жыццядзейнасці.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адта́лы, -ая, -ае.

Які адтаў пад уздзеяннем цяпла.

Адталая зямля.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

цеплаёмісты, -ая, -ае. (спец.).

1. Які валодае вялікай цеплаёмістасцю.

2. Які патрабуе вялікіх затрат цяпла, паліва.

Цеплаёмістая вытворчасць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сапрэ́лы, -ая, -ае.

1. Сапсаваны ад цяпла і вільгасці; папрэлы; сатлелы.

С. мох.

Сапрэлыя шпалы.

2. Змакрэлы ад поту.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

папрэ́лы, -ая, -ае.

Які папрэў, сапсаваўся ад сырасці і цяпла; які запаліўся ад перагравання, поту (пра скуру).

Папрэлыя месцы на целе.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

цеплаабме́ннік, -а, мн. -аў, м. (спец.).

Апарат перадачы цяпла ад цела з больш высокай тэмпературай да таго, якое мае больш нізкую тэмпературу.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

цеплатво́рнасць, -і, ж.

1. гл. цеплатворны.

2. Колькасць цяпла ў калорыях, якую выдзяляе 1 кг якога-н. рэчыва пры поўным згаранні (спец.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

та́лы, -ая, -ае.

1. Які адтаў пад уздзеяннем цяпла.

Т. снег.

Талая зямля.

2. Які ўтварыўся ад раставання снегу або лёду (пра ваду).

Талая вада.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

цеплавы́, ‑ая, ‑ое.

Спец. Які мае адносіны да цяпла (у 1 знач.), цеплаты (у 1 знач.). Цеплавая энергія. Цеплавое выпрамяненне. // Заснаваны на дзеянні цяпла, які дзейнічае з дапамогай цяпла. Цеплавы рухавік. Цеплавая электрастанцыя. Цеплавая сушылка.

•••

Цеплавы ўдар гл. удар.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)