цыя́ністы

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. цыя́ністы цыя́ністая цыя́ністае цыя́ністыя
Р. цыя́ністага цыя́ністай
цыя́ністае		 цыя́ністага цыя́ністых
Д. цыя́ністаму цыя́ністай цыя́ністаму цыя́ністым
В. цыя́ністы (неадуш.)
цыя́ністага (адуш.)		 цыя́ністую цыя́ністае цыя́ністыя (неадуш.)
цыя́ністых (адуш.)
Т. цыя́ністым цыя́ністай
цыя́ністаю		 цыя́ністым цыя́ністымі
М. цыя́ністым цыя́ністай цыя́ністым цыя́ністых

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

цыя́ністы хим. циа́нистый;

ц. ка́лій — циа́нистый ка́лий

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

цыя́ністы, ‑ая, ‑ае.

Спец. Які знаходзіцца ў злучэнні з цыянам. Цыяністы калій. Цыяністая медзь.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цыя́н, -у, м.

Бясколерны ядавіты газ з рэзкім горкім пахам, злучэнне вугляроду з азотам.

|| прым. цыя́навы, -ая, -ае і цыя́ністы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

циа́нистый хим. цыя́ністы;

циа́нистый ка́лий цыя́ністы ка́лій;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сіні́льны, -ая, -ае.

У выразе: сінільная кіслата — ядавітая бясколерная вадкасць з пахам горкага міндалю; цыяністы вадарод.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

синеро́дистый сінеро́дзісты (сінеро́дны), цыя́ністы.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сінеро́дны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да сінероду; змяшчае ў сабе сінерод; цыяністы. Сінеродныя злучэнні.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кіслата́, ‑ы́, ДМ ‑лаце́, ж.

1. Уласцівасць кіслага. // Пра што‑н. кіслае. Не яблык — адна кіслага.

2. мн. кісло́ты, ‑ло́т. Хімічныя злучэнні (звычайна кіслыя на смак), якія змяшчаюць вадарод, здольны замяшчацца металам пры ўтварэнні солей.

•••

Алеінавая кіслата — адна з найбольш пашыраных у прыродзе кіслот, якая ўваходзіць у састаў усіх алеяў і жывельных тлушчаў.

Аскарбінавая кіслата — арганічнае рэчыва, неабходнае для нармальнага абмену рэчываў у арганізме; вітамін C.

Вінная кіслата — кіслата, якая ўваходзіць у састаў ягаднага і вінаграднага соку.

Вугальная кіслата — злучэнне вуглякіслага газу з вадою (скарыстоўваецца ў харчовай прамысловасць тэхніцы, медыцыне і пад.).

Карболавая кіслата — ядавітая вадкасць з характэрным пахам, якая скарыстоўваецца як антысептычны і дэзінфекцыйны сродак; раствор фенолу.

Лімонная кіслата — арганічная кіслата, якая змяшчаецца ў плодзе лімона і некаторых іншых раслінах (скарыстоўваецца ў кулінарыі, медыцыне, для фарбавання і інш.).

Плавіковая кіслата — водны раствор фторыстага вадароду.

Сінільная кіслата — ядавітая бясколерная вадкасць з пахам горкага міндалю; цыяністы вадарод.

Фоліевая кіслата — проціанемічны вітамін.

Шчаўевая кіслата — найпрасцейшая арганічная кіслата, якая змяшчаецца ў шчаўі, кісліцы і інш.

Яблычная кіслата — арганічнае злучэнне, якое змяшчаецца ў няспелых яблыках, вінаградзе, рабіне і інш. (скарыстоўваецца ў харчовай прамысловасць).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)