цыкла...

Першая састаўная частка складаных слоў, якая па значэнню адпавядае слову «цыклічны», напрыклад: цыклаграфія, цыклатрон.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цы́кл

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. цы́кл цы́клы
Р. цы́кла цы́клаў
Д. цы́клу цы́клам
В. цы́кл цы́клы
Т. цы́клам цы́кламі
М. цы́кле цы́клах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

та́кт

‘метрычная музычная адзінка; частка рабочага цыкла механізма’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. та́кт та́кты
Р. та́кта та́ктаў
Д. та́кту та́ктам
В. та́кт та́кты
Т. та́ктам та́ктамі
М. та́кце та́ктах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

цикл в разн. знач. цыкл, род. цы́кла м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

цыклавы́, ‑ая, ‑ое.

Які мае адносіны да цыкла (у 1, 2 знач.). Цыклавы курс лекцый. Цыклавая работа.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паўаўтама́т, ‑а, М ‑маце, м.

Механізм, які самастойна робіць адзін рабочы цыкл, але патрабуе ўмяшання чалавека для паўтарэння цыкла.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

алегары́зм, ‑у, м.

Алегарычны спосаб абмалёўкі, адлюстравання. Алегарызм апавяданняў Коласа з цыкла «Казкі жыцця» не з’явіўся адыходам пісьменніка ад рэалізму. «Полымя».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

такт¹, -а, М -кце, мн. -ы, -аў, м.

1. Метрычная музычная адзінка: кожная з роўных па працягласці долей, на якія дзеліцца музычны твор па ліку метрычных націскаў у ім.

Прайграць восем тактаў.

2. Рытм якога-н. руху, дзеяння.

Адбіць т.

3. Частка рабочага цыкла якога-н. механізма (спец.).

Т. поршня паравой машыны.

|| прым. та́ктавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

мігра́цыя, ‑і, ж.

Спец.

1. Перасяленне насельніцтва ўнутры краіны або за яе межы.

2. Перамяшчэнне жывёльных арганізмаў, выкліканае зменай умоў існавання або ў сувязі з праходжаннем цыкла развіцця.

3. Перамяшчэнне, пераразмеркаванне якіх‑н. элементаў, клетак.

[Лац. migratio — перамяшчэнне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цы́ста, ‑ы, ДМ ‑сце, ж.

1. Шчыльная абалонка вакол некаторых аднаклетачных жывёльных і раслінных арганізмаў, якая засцерагае іх пры неспрыяльным навакольным асяроддзі ці ў пэўныя моманты іх жыццёвага цыкла.

2. Спец. Асобая скрынка для захавання старажытных рукапісаў, папірусаў. Металічная цыста.

[Ад грэч. kýstis — мачавы пузыр.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)