цаге́льны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. цаге́льны цаге́льная цаге́льнае цаге́льныя
Р. цаге́льнага цаге́льнай
цаге́льнае		 цаге́льнага цаге́льных
Д. цаге́льнаму цаге́льнай цаге́льнаму цаге́льным
В. цаге́льны (неадуш.)
цаге́льнага (адуш.)		 цаге́льную цаге́льнае цаге́льныя (неадуш.)
цаге́льных (адуш.)
Т. цаге́льным цаге́льнай
цаге́льнаю		 цаге́льным цаге́льнымі
М. цаге́льным цаге́льнай цаге́льным цаге́льных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

цаге́льны кирпи́чный;

ц. заво́д — кирпи́чный заво́д

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

цаге́льны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да вырабу цэглы. Цагельная прамысловасць. □ На беразе Дняпра ўзвышаецца комін новага цагельнага завода. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цаге́льня, -і, мн. -і, -лень і -льняў, ж.

Прадпрыемства, завод, на якім вырабляецца цэгла.

Ц. заўсёды мае запас цэглы.

|| прым. цаге́льны, -ая, -ае.

Ц. завод.

Цагельная прамысловасць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

кирпи́чный цаге́льны;

кирпи́чный заво́д цаге́льны заво́д, цаге́льня;

кирпи́чный чай прасава́ны чай.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дамо́ўленасць, ‑і, ж.

Пагадненне, дасягнутае ў выніку перагавораў. У гэтым годзе, па дамоўленасці праўлення калгаса з прамкамбінатам, цагельны завод пачаў працаваць раней звычайнага. Стаховіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

скарчане́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.

1. Вельмі азябнуць ад холаду; змерзнуць. Рукі скарчанелі. □ Ён, Паўлік, аж скарчанеў, пакуль дачакаўся чаргі. Шыцік.

2. Стаць халодным і цвёрдым; застыць (пра труп). Былы цагельны заводзік .. Пабітыя печы, ямы. І .. [людзей] шмат тысяч. Ляжаць, хто дзе скарчанеў. Адамовіч. // Адубець; засохнуць, закарэць (пра рэчы).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заво́д ​1, ‑а, М ‑дзе, м.

1. Прамысловае прадпрыемства, звычайна буйнае. Трактарны завод. Цагельны завод. Цукровы завод.

2. Спецыялізаваная гаспадарка па развядзенню пародзістых коней. Конны завод.

заво́д ​2, ‑у і ‑а, М ‑дзе, м.

1. ‑у. Дзеянне паводле дзеясл. заводзіць — завесці (у 6 знач.).

2. ‑у. Тэрмін дзеяння заведзенага механізма. Гадзіннік з сутачным заводам.

3. ‑а. Прыстасаванне ў механізме, якое прыводзіць яго ў дзеянне. Завод гадзінніка.

4. ‑у. Частка тыражу кнігі, надрукаваная з аднаго набору.

заво́д ​3, ‑у, М ‑дзе, м.

Асобая, адборная парода свойскай жывёлы. Сапраўды, конь і іх быў добры: гладкі, малады, не проста заводу. Сабаленка.

•••

І заводу няма гл. няма.

На завод; да заводу — для размнажэння, развядзення. Яшчэ з вясны, у час перабору, Сюды прывезлі пчол калоду, Ну, так, між іншым, да заводу. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заво́д​I заво́д, -да м.;

чугуноплави́льный заво́д чыгунаплаві́льны заво́д;

автомоби́льный заво́д аўтамабі́льны заво́д;

вагонострои́тельный заво́д вагонабудаўні́чы заво́д;

га́зовый заво́д га́завы заво́д;

са́харный заво́д цукро́вы заво́д, цукрава́рня;

лесопи́льный заво́д лесапі́льны заво́д, лесапі́льня;

кирпи́чный заво́д цаге́льны заво́д, цаге́льня;

во́дочный заво́д гарэ́лачны заво́д;

ко́нный заво́д ко́нны заво́д;

стеко́льный заво́д шкляны́ заво́д, гу́та;

виноку́ренный заво́д вінаку́рны заво́д, бро́вар;

коже́венный заво́д гарба́рны заво́д, гарба́рня;

часово́й заво́д гадзі́ннікавы заво́д.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)