хіста́нне

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. хіста́нне хіста́нні
Р. хіста́ння хіста́нняў
Д. хіста́нню хіста́нням
В. хіста́нне хіста́нні
Т. хіста́ннем хіста́ннямі
М. хіста́нні хіста́ннях

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

хіста́нне, -я, мн. -і, -яў, н.

1. гл. хістацца, хістаць.

2. Няўстойлівасць, зменлівасць.

Х. тэмпературы.

3. перан. Нерашучасць, сумненне.

Прыняць рашэнне без хістання.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

хіста́нне ср.

1. кача́ние, колеба́ние, раска́чивание, шата́ние; см. хіста́ць 1, хіста́цца 1;

2. перен. (нерешительность) колеба́ние;

пасля́ до́ўгіх ~нняў я даў зго́ду — по́сле до́лгих колеба́ний я дал согла́сие

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

хіста́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле дзеясл. хістаць (у 1, 2 знач.); дзеянне і стан паводле дзеясл. хістацца (у 1–3 знач.). Хістанне дрэў. □ І толькі складкі сукенкі ды ледзь прыкметнае хістанне чорных кос на спіне адзначалі яе [Анежкі] рух. Броўка.

2. Няўстойлівасць, зменлівасць. Хістанні тэмпературы. Хістанне цэн.

3. перан. Нерашучасць, сумненне. Ці зайздросны мой лёс? Ці шчасліва жыву? Каб такое пытанне стаяла ў анкеце, — Я, сябры, без хістання б запоўніў графу: — Так, па-мойму, я — самы шчаслівы на свеце! Гілевіч. Рады творчаму плёну, Мы працуем натхнёна, У нашым руху хістанняў няма. Журба.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

хіста́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.

1. каго-што. Ківаць з боку ў бок.

Вецер хістае яліны.

2. чым. Рабіць хістальныя рухі чым-н.

Х. слуп.

3. перан., што. Рабіць няўстойлівым, падрываць.

Гэта хістала яго аўтарытэт.

|| аднакр. хісну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́.

|| наз. хіста́нне, -я, н. (да 1 і 2 знач.).

|| прым. хіста́льны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

хіста́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак.

1. Калыхацца, ківацца з боку ў бок.

Вершаліны дрэў хісталіся ад моцнага ветру.

Агеньчык свечкі слаба хістаўся.

2. Ківацца з боку ў бок пры хадзьбе.

Конь быў такі худы, што аж хістаўся.

3. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Калыхацца, калывацца ў бакі.

Зуб хістаецца.

4. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.), перан. Траціць ранейшае значэнне, сілу.

Аўтарытэт закона хістаецца.

5. перан. Быць у нерашучасці, вагацца.

Перад тым, як прыняць рашэнне, ён заўсёды хістаўся.

6. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.), перан. Быць няўстойлівым, мяняцца.

Цэны на рынку хістаюцца.

|| аднакр. хісну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся і хістану́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся.

|| наз. хіста́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зыб, -у, м.

Лёгкае хістанне воднай паверхні, рабізна на ёй.

Азёрны з.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

землетрасе́нне, ‑я, н.

Моцнае хістанне паасобных участкаў паверхні зямлі, якое выклікаецца вулканічнымі або іншымі працэсамі. Землетрасенне разбурыла горад.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вібра́цыя, ‑і, ж.

1. Рытмічнае хістанне пругкага цела; дрыжанне. Вібрацыя машын.

2. Ваганне вышыні тону якога‑н. гуку (голасу, струны). Голас багаты вібрацыямі.

[Лац. vibratio.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

расківа́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

1. Прывесці ў хістанне з боку ў бок або ўверх і ўніз.

2. Расслабіць ківаннем, зрабіць хісткім.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)