хво́рая
назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, субстантываваны, ад’ектыўнае скланенне
|
адз. |
мн. |
| ж. |
- |
| Н. |
хво́рая |
хво́рыя |
| Р. |
хво́рай |
хво́рых |
| Д. |
хво́рай |
хво́рым |
| В. |
хво́рую |
хво́рых |
| Т. |
хво́рай хво́раю |
хво́рымі |
| М. |
хво́рай |
хво́рых |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
sbm2012,
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
хво́ры, -ая, -ае.
1. Які хварэе на якую-н. хваробу.
Х. дзед.
Хворае дзіця.
2. Пашкоджаны хваробай (пра цела і яго часткі).
Хворае сэрца.
Хворыя ногі.
3. Які сведчыць аб хваравітым стане, аб хваробе.
Х. выгляд.
4. Ненатуральны, празмерны, ненармальны.
Хворае ўяўленне.
5. у знач. наз. хво́ры, -ага, м., хво́рая, -ай, ж., мн. хво́рыя, -ых. Чалавек, які хварэе (у 1 знач.).
Прыём хворых.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
кліку́ша, -ы, мн. -ы, -ку́ш, ж.
Жанчына, хворая на клікунства.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
больна́я сущ. хво́рая, -рай ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
боля́щая сущ., уст. хво́рая, -рай ж.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
хво́ры
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
хво́ры |
хво́рая |
хво́рае |
хво́рыя |
| Р. |
хво́рага |
хво́рай хво́рае |
хво́рага |
хво́рых |
| Д. |
хво́раму |
хво́рай |
хво́раму |
хво́рым |
| В. |
хво́ры (неадуш.) хво́рага (адуш.) |
хво́рую |
хво́рае |
хво́рыя (неадуш.) хво́рых (адуш.) |
| Т. |
хво́рым |
хво́рай хво́раю |
хво́рым |
хво́рымі |
| М. |
хво́рым |
хво́рай |
хво́рым |
хво́рых |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
параліты́чка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.
Разм. Хворая на параліч, разбітая паралічам.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зняду́жаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Разм. Страціць сілы, знясіліцца, аслабець. Хворая ссохла, збялела, знядужала..: адны косці, абцягнутыя тоненькаю скураю. Гарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ска́рдзіцца, -джуся, -дзішся, -дзіцца; незак.
1. на каго-што і са злуч. «што». Выказваць скаргі (у 1 знач.).
С. на нястачу.
Яна скардзіцца, што ўвесь час хворая.
2. на каго-што. Падаваць скаргу (у 2 знач.).
С. ў суд.
3. на каго (што). Даносіць, нагаворваць (разм.).
С. начальству на калегу.
|| зак. паска́рдзіцца, -джуся, -дзішся, -дзіцца і наска́рдзіцца, -джуся, -дзішся, -дзіцца (да 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)