хаце́нне, -я, н.
Жаданне.
На хаценне ёсць цярпенне (прыказка).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
хаце́нне
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне
|
адз. |
| Н. |
хаце́нне |
| Р. |
хаце́ння |
| Д. |
хаце́нню |
| В. |
хаце́нне |
| Т. |
хаце́ннем |
| М. |
хаце́нні |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
хаце́нне ср. хоте́ние, жела́ние;
◊ на ўся́кае х. ёсць цярпе́нне — посл. на вся́кое хоте́нье есть терпе́нье
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
хаце́нне, ‑я, н.
Жаданне. [Шэмет:] Смешны ты, Мацвей. Па-рознаму можна хацець. Калі я хачу, то я, не адкладваючы надоўга, пачынаю гэта рабіць. А тваё хаценне і астанецца хаценнем, бо ты не робіш тое, што ты хочаш. Лобан. // Страсная пачуццёвая цяга. У яго нутры забурліла хаценне, але хмурная міна Зосі атручвала яго сэрца, і ён моцна злаваў. Гартны. На ўсякае хаценне ёсць цярпенне. Прыказка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хоте́ние разг. хаце́нне, -ння ср.; (желание) жада́нне, -ння ср.;
◊
на вся́кое хоте́нье есть терпе́нье посл. на ўся́кае хаце́нне ёсць цярпе́нне.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Пахаце́нне ’жаданне’ (Нас.). У выніку кантамінацыі лексем похаць і хаценне (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
драма́цца, дрэмлецца; безас. незак.
Пра стан дрымоты, хаценне спаць. Праўда, за апошні час .. [Мікола] прывык драмаць. Вельмі соладка дрэмлецца пад поступ колаў. Гаўрылкін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
галаднава́та,
1. Прысл. да галаднаваты.
2. безас. у знач. вык., каму. Пра не вельмі моцнае адчуванне голаду, хаценне есці. У вайну было галаднавата многім.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
жада́нне, ‑я, н.
1. Унутранае імкненне, цяга да ажыццяўлення чаго‑н.; хаценне чаго‑н.; ахвота. [Віця] вельмі хацеў азірнуцца, але перамог такое жаданне. Чарнышэвіч. — Вось тваё жаданне і збылося, — усміхнуўся. Мірон. Маўр.
2. Прадмет захаплення, мары і пад. Вучоба — вось яго жаданне.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
при́хоть ж. капры́з, -зу м.; недарэ́чнае жада́нне (хаце́нне); дзіва́цтва, -ва ср.; обл. пры́хамаць, -ці ж., выдва́ры, -раў ед. нет.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)