ушу́шкацца
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
ушу́шкаюся |
ушу́шкаемся |
| 2-я ас. |
ушу́шкаешся |
ушу́шкаецеся |
| 3-я ас. |
ушу́шкаецца |
ушу́шкаюцца |
| Прошлы час |
| м. |
ушу́шкаўся |
ушу́шкаліся |
| ж. |
ушу́шкалася |
| н. |
ушу́шкалася |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
ушу́шкайся |
ушу́шкайцеся |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
ушу́шкаўшыся |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
ушу́шкацца сов., обл. (тепло одеться) заку́таться, уку́таться
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ушу́шкацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Разм. Цёпла адзецца, ухутацца. У вестыбюлі, ушушкаўшыся ў доўгі для верасня кажух, дрэмле на крэсле.. вартаўніца цётка Ульяна. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ушу́шквацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
1. Незак. да ушушкацца.
2. Зал. да ушушкваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ашу́шкацца ’надзець на сябе многа адзежын’ (Нас., Чач., КЭС, лаг.), ошушкацца (КСТ), абшушкацца ’цёпла адзецца’ (КСП), ушушкацца (Бір. Дзярж.), нашушкацца (таўбц., жыт., петрык., брагін., Цыхун, вусн. паведамл.). Ад шушкацца ’цёпла апранацца, укрывацца’, што звязана з шушкацца ’капацца, шастаць; паволі і ціха што-небудзь рабіць’, да семантыкі параўн. копша ’занадта цёпла адзеты чалавек; той, хто капаецца, павольна працуе’, параўн. варыянты з х і ст у корані: нашухацца ’адзецца цёпла і многа’ (КСТ) і нашуштацца (нашустацца) ад шухацца, шустацца (па тэрміналогіі Махэка — «ch‑» і «st‑intensivum», параўн. чэш. ošoust, ošusta ’абарванец’ і славац. ošuchaný ’абарваны’, гл. Махэк₂, 619, 629), што можна разглядаць як вынік кантамінацыі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)