уце́рці, утру́, утро́ш, утро́; утро́м, утраце́, утру́ць; уцёр, уце́рла; утры́; уцёрты; зак.

1. што ў што. Націраючы, прымусіць увабрацца.

У. мазь.

2. каго-што. Выцерці, абцерці.

У. слёзы.

У. нос каму-н. (таксама перан.: аказацца наперадзе, паказаць яўную перавагу ў чым-н.).

|| незак. уціра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. уціра́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

уце́рці

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. утру́ утро́м
2-я ас. утрэ́ш утраце́
3-я ас. утрэ́ утру́ць
Прошлы час
м. уцё́р уце́рлі
ж. уце́рла
н. -
Загадны лад
2-я ас. утры́ утры́це
Дзеепрыслоўе
прош. час уцё́ршы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

уце́рці сов.

1. втере́ть;

у. мазь — втере́ть мазь;

2. утере́ть, вы́тереть;

у. твар — утере́ть (вы́тереть) лицо́;

◊ у. нос — (каму) утере́ть нос (кому);

у. слёзы — утере́ть (осуши́ть) слёзы

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

уце́рці, утру, утрэш, утрэ; утром, утраце; пр. уцёр, уцерла; заг. утры; зак.

1. што. Праціраючы, заставіць якое‑н. рэчыва пранікнуць у скуру і пад. Уцерці мазь. Уцерці пасту.

2. каго-што. Выцерці, абцерці каго‑, што‑н. Адыходзіў мой бацька ў паход, — Слёзы ўцёр мне далоняй гарачаю. Нядзведскі.

•••

Уцерці (падцерці) нос каму — атрымаць верх над кім‑н., паказаць яўную перавагу ў чым‑н.

Уцерці слёзы каму — уцешыць, заспакоіць у горы каго‑н.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

уціра́ць гл. уцерці.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

уціра́нне гл. уцерціся, уцерці.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

паўціра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак., каго-што.

Уцерці ўсё, многае або ўсіх, многіх.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

утере́ть сов. уце́рці, вы́церці, абце́рці;

утере́ть слёзы уце́рці (вы́церці) слёзы;

утере́ть лицо́ уце́рці (вы́церці, абце́рці) твар;

утере́ть пот уце́рці (абце́рці) пот;

◊

утере́ть нос (кому) уце́рці нос (каму);

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

уціра́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да уцерці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

уцёрты, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад уцерці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)