утвары́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -во́рыцца; зак.
Атрымацца, узнікнуць.
Утварыліся снежныя завалы.
Утварылася новае таварыства.
|| незак. утвара́цца, -а́ецца.
|| наз. утварэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
утвары́цца
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
- |
- |
| 2-я ас. |
- |
- |
| 3-я ас. |
утво́рыцца |
утво́рацца |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
утвары́ўся |
утвары́ліся |
| ж. |
утвары́лася |
| н. |
утвары́лася |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
утвары́цца сов., в разн. знач. образова́ться
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
утвары́цца, утворыцца; зак.
1. Атрымацца ў выніку чаго‑н., з’явіцца. На дарогах утварыліся снежныя завалы. Новікаў. Шафу мы крыху адсунулі ад сцяны, і за ёю ўтварыўся невялічкі куточак. Кавалёў. // Арганізавацца. Утварылася новае спартыўнае таварыства. □ Утварылася сусветная сацыялістычная сістэма — дзецішча міжнароднага пралетарыяту, яго галоўная заваёва, яго гордасць і надзея. «Звязда».
2. Узнікнуць у сувязі з чым‑н. На нейкі час у хаце ўтварыўся пэўны непарадак. Нечарговы выпадковы сход разгаманіўся вельмі актыўна. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
утварыцца, сфарміравацца
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
заснава́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -нуе́цца; зак.
Узнікнуць, утварыцца.
Заснавалася новая вёска.
|| незак. засно́ўвацца, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
утварэ́нне, -я, н.
1. гл. утварыцца, утварыць.
2. мн. -і, -яў. Тое, што ўтварылася з чаго-н.
Тлушчавыя ўтварэнні.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́працавацца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -цуецца; зак.
Устанавіцца, утварыцца ў выніку вопыту, працы.
Выпрацавалася вынослівасць.
|| незак. выпрацо́ўвацца, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
утвара́цца несов., возвр., страд. образо́вываться; см. утвары́цца, утвара́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
наслаі́цца, ‑слоіцца; пр. наслаіўся, ‑слаілася; зак.
1. Утварыцца, пакладаючыся адным слоем на другі.
2. перан. Утварыцца з цягам часу, далучыўшыся да чаго‑н. ранейшага. Наслаіліся ўспаміны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)