ускіпе́ць гл. кіпець.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ускіпе́ць

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. ускіплю́ ускіпі́м
2-я ас. ускіпі́ш ускіпіце́
3-я ас. ускіпі́ць ускіпя́ць
Прошлы час
м. ускіпе́ў ускіпе́лі
ж. ускіпе́ла
н. ускіпе́ла
Загадны лад
2-я ас. ускіпі́ ускіпі́це
Дзеепрыслоўе
прош. час ускіпе́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ускіпе́ць сов.

1. (начать кипеть) вскипе́ть, закипе́ть;

2. перен. вскипе́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ускіпе́ць, ‑плю, ‑піш, ‑піць; зак.

Нечакана раззлавацца. Спакойны, дасюль, Тышкевіч ускіпеў: — Замнога на сябе бярэш, Прусава. Асіпенка. — Чаго ты, дзеўка, ускіпела? — разважна загаварыў стары цясляр, калі Таіса села. Паслядовіч. — Браканьеры! — ускіпеў ляснік. — Што вы зрабілі?! Шчарбатаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кіпе́ць, -плю́, -пі́ш, -піць; -пім, -піце́, -пя́ць; -пі́; незак.

1. Даходзіць да стану кіпення; закіпаць.

Вада кіпіць пры 100° па Цэльсію.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Булькаць, клекатаць ад пары, якая ўтвараецца пры награванні (пра вадкасці).

Малако кіпіць.

Чайнік кіпіць.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан., ад чаго і без дап. Віраваць, клекатаць (пра вадкасці ў халодным стане).

Возера кіпела ад рыбы.

4. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Развівацца, праяўляцца з сілай, бурна.

Работа кіпіць.

Нянавісць кіпела ў сэрцы.

5. перан., чым і без дап. Быць узрушаным, ахопленым якім-н. пачуццём.

Так і кіпіць чалавек злосцю.

Кіпела (безас.) у той час у душы.

|| зак. закіпе́ць, -плю́, -пі́ш, -пі́ць; -пі́м, -піце́, -пя́ць; -пі́ (да 1, 2 і 4 знач.) і ускіпе́ць, -плю́, -пі́ш, -пі́ць; -пі́м, -піце́, -пя́ць; -пі́, (да 4 знач.).

|| наз. кіпе́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вспыли́ть сов. ускіпе́ць; узгарэ́цца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ускіпа́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да ускіпець.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ускіпа́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. ускіпаць — ускіпець.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

загарачы́цца, ‑чуся, ‑чышся, ‑чыцца; зак.

Пачаць гарачыцца. // Ускіпець, раззлавацца. Гэта было ўжо занадта. Сямён ускіпеў, загарачыўся. Шыцік.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вскипе́ть сов.

1. закіпе́ць;

2. перен. ускіпе́ць, закіпе́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)