ура́д

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. ура́д ура́ды
Р. ура́да ура́даў
Д. ура́ду ура́дам
В. ура́д ура́ды
Т. ура́дам ура́дамі
М. ура́дзе ура́дах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

ура́д, -а, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.

Вышэйшы выканаўчы і распарадчы орган дзяржаўнай улады ў краіне.

Беларускі ў.

|| прым. ура́давы, -ая, -ае.

Урадавая камісія.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ура́д м. прави́тельство ср.

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ура́д, ‑а, М ‑дзе, м.

Вышэйшы выканаўчы і распарадчы орган дзяржаўнай улады, які ажыццяўляе непасрэднае кіраванне краінай. Савецкі ўрад. Буржуазны ўрад. Рэвалюцыйны ўрад. □ Толькі дзякуючы Саветам удалося ў Расіі тое, што не ўдавалася ні ў адной з еўрапейскіх рэвалюцый, народ вылучыў і даў апору сапраўднаму народнаму ўраду. Ленін. // Члены такога органа. Урад пайшоў у адстаўку.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прави́тельство ср. ура́д, -да м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Жонд ’дзяржава, урад’ (Сл. паўн.-зах.). З польск. rząd ’урад’ (з коранем *ręd‑ > рад‑ у парадак і г. д.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

марыяне́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж.

1. Лялька, якой кіруе акцёр пры дапамозе спецыяльнага прыстасавання.

Тэатр марыянетак.

2. перан. Пра чалавека, урад, які бяздумна дзейнічае па ўказцы, па волі іншых.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

збанкрутава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак.

Разм. Тое, што і абанкруціцца. Збанкрутаваў урад Часовы. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ронд ’парадак, кіраванне’ (Варл.). З польск. rząd ’парадак; урад’. Гл. рондзіць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

кабіне́т, -а, ДМ -не́це, мн. -ы, -аў, м.

1. Пакой для работы, заняткаў.

К. дырэктара.

К. вучонага.

2. Памяшканне, абсталяванае для якіх-н. спецыяльных заняткаў.

К. роднай мовы і літаратуры.

Рэнтгенаўскі к.

3. У некаторых краінах: урад, які складаецца з міністраў.

Сфарміраваць новы к. міністраў.

|| прым. кабіне́тны, -ая, -ае.

К. стол.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)