ума́заць, ума́жу, ума́жаш, ума́жа; ума́ж; ума́заны; зак., што ў што.

1. Запэцкаць, забрудзіць.

У. лоб у сажу.

2. Уставіць, замацаваўшы чым-н. вязкім.

У. кацёл у печ.

|| незак. ума́зваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. ума́званне, -я, н. (да 2 знач.) і ума́зка, -і, ДМ -зцы, ж. (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ума́заць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. ума́жу ума́жам
2-я ас. ума́жаш ума́жаце
3-я ас. ума́жа ума́жуць
Прошлы час
м. ума́заў ума́залі
ж. ума́зала
н. ума́зала
Загадны лад
2-я ас. ума́ж ума́жце
Дзеепрыслоўе
прош. час ума́заўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ума́заць сов.

1. вма́зать;

у. цаглі́ну ў сцяну́ — вма́зать кирпи́ч в сте́ну;

2. (у што) ума́зать (чем), вы́мазать (в чём);

у. во́пратку ў глі́ну — ума́зать (вы́мазать) оде́жду гли́ной;

у. твар у гразь — вы́мазать лицо́ гря́зью

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ума́заць, умажу, умажаш, умажа; зак., што.

1. Запэцкаць, забрудзіць. Умазаць лоб у сажу. □ [Сашка] вунь ужо ўюном палез паміж машын і пад машыны. І ўмажа што-небудзь, абавязкова ўмажа, не вопратку, дык рукі. «Беларусь». Боганчык стаў церці рукамі вочы — згледзеў, што чорныя пальцы: умазаў, калі бег праз гарэлы сасоннік. Пташнікаў.

2. Замацаваць што‑н. устаўленае растворам гліны, цэменту. Умазаць кацёл у печ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

уквэ́цаць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., каго-што (разм.).

Умазаць, упэцкаць.

У. рукаў у фарбу.

|| звар. уквэ́цацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

паўма́зваць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., каго-што.

Умазаць, замазаць усё, многае ці ўсіх, многіх.

П. кручкі ў сцены.

П. рукі ў сажу.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ума́зваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да умазаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

умурава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны; зак., што.

Памясціць, умацаваўшы цаглянай кладкай; умазаць.

У. касцёл.

|| незак. умуро́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. умуро́ўванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ума́заны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад умазаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ума́званне ср. вма́зывание; см. ума́заць 1

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)