уле́гчы, уля́гу, уля́жаш, уля́жа; уля́жам, уля́жаце, уля́гуць; улёг, уле́гла і улягла́, уле́гла і улягло́; уля́ж; зак. (разм.).

1. у што і з інф. Поўнасцю аддацца якой-н. справе.

У. ў навуку.

У. габляваць.

2. перан., у што і з інф. Уцягнуцца ў што-н., набыць моцную схільнасць да чаго-н.

У. ў гарэлку.

3. за кім-чым. Кінуцца наўздагон.

Сабака ўлёг за катом.

4. за кім. Пачаць заляцацца.

У. за дзяўчынай.

|| незак. уляга́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 1, 2 і 4 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

уле́гчы

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. уля́гу уля́жам
2-я ас. уля́жаш уля́жаце
3-я ас. уля́жа уля́гуць
Прошлы час
м. улё́г уле́глі
уляглі́
ж. уле́гла
улягла́
н. уле́гла
улягло́
Загадны лад
2-я ас. уля́ж уля́жце
Дзеепрыслоўе
прош. час улё́гшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

уле́гчы сов., разг.

1. (у што) нале́чь (на что), отда́ться (чему);

у. ў рабо́ту — нале́чь на рабо́ту; отда́ться рабо́те;

2. (у што) пристрасти́ться (к чему);

улёг у гарэ́лку — пристрасти́лся к во́дке;

3. (пуститься бежать) припусти́ться, припусти́ть;

4. приуда́рить, приволокну́ться

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

уле́гчы, улягу, уляжаш, уляжа; уляжам, уляжаце, улягуць; пр. улёг, улегла і улягла, улегла і улягло; заг. уляж; зак.

Разм.

1. Поўнасцю аддацца якой‑н. справе. Улегчы ў навуку. □ [Андрэй] сапраўды гэтак улёг у работу, што нават не глядзеў па баках. Савіцкі. Ціхон прамаўчаў, выкарпаў з гэбля стружку і зноў улёг габляваць. Лобан.

2. перан. Уцягнуцца ў што‑н., набыць моцную схільнасць да чаго‑н. Дзівак, дзівак, нарэшце, растлумач ты: Чаго ты падарожнічаць улёг? Панчанка.

3. Кінуцца наўздагон за кім‑, чым‑н. І раптам пад самымі нагамі прашмыгнула рудая вавёрка. Нават не памятаў Алесь, як улёг за ёй. Ваданосаў. // Накіравацца ў якім‑н. напрамку. [Самалёты] доўга ішлі над лесам. Змянілі курс над нейкай леснічоўкай і ўляглі на поўдзень. Лінія іхняга палёту была ламаная, часам пакручастая. Алешка.

4. Пачаць заляцацца да каго‑н. Не на жарты [Галаўня] ўлёг за Клавай. Гроднеў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

уляга́ць гл. улегчы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

уляга́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да улегчы (у 1, 2 і 4 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

уляга́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле дзеясл. улягаць — улегчы (у 1, 2 і 4 знач.) і улягацца — улегчыся (у 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

уляга́ць несов., разг.

1. (у што) налега́ть (на что), отдава́ться (чему);

2. (у што) пристраща́ться (к чему);

3. приударя́ть, привола́киваться, волочи́ться;

1-3 см. уле́гчы 1, 2, 4

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

отда́ться

1. (отдать себя, покориться) адда́цца;

отда́ться на во́лю волн адда́цца на во́лю хва́ляў, пакары́цца во́лі хва́ляў;

2. (увлечься чем-л.) адда́цца, уле́гчы (у што);

3. (отразиться) адгукну́цца, адбі́цца;

4. (о боли) адда́цца, кальну́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)