укаці́цца, укачу́ся, уко́цішся, уко́ціцца; зак., у што.
Коцячыся, апынуцца ўнутры чаго-н., увайсці, уехаць.
Мяч укаціўся ў вароты.
|| незак. уко́чвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
укаці́цца
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
укачу́ся |
уко́цімся |
| 2-я ас. |
уко́цішся |
уко́ціцеся |
| 3-я ас. |
уко́ціцца |
уко́цяцца |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
укаці́ўся |
укаці́ліся |
| ж. |
укаці́лася |
| н. |
укаці́лася |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
укаці́ся |
укаці́цеся |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
укаці́ўшыся |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
укаці́цца сов., прям., перен. вкати́ться;
мяч ~ці́ўся ў варо́ты — мяч вкати́лся в воро́та;
расчыні́ліся дзве́ры, і ў пако́й клубко́м ~ці́ўся хло́пчык — распахну́лась дверь, и в ко́мнату клубко́м вкати́лся мальчуга́н
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
укаці́цца, укачуся, укоцішся, укоціцца; зак.
1. Коцячыся, апынуцца дзе‑н., пранікнуць куды‑н. Укаціўся мяч у вароты. / у перан. ужыв. За .. [Вурмістравым] у пакой укаціўся вялізны шызы клуб марознага паветра. Хадкевіч.
2. Разм. Уехаць. Раніцай укацілася ў вёску палутарка. // Хутка ўвайсці, убегчы куды‑н. [Бялькевіч:] — Памятаю, сяджу гэта я, а .. [Верабейчык] укаціўся хуценька, да сакратаркі падбег, нешта сказаў ёй, агледзеў усіх і знік. Савіцкі. Нячутна адчыніліся дзверы — і ўкаціўся Кляпнёў, як заўсёды з усмешачкай. Шамякін. // З цяжкасцю ўвайсці, улезці, уваліцца куды‑н. Насілу ўкацілася [Зося] ў хату. Крапіва. [Шпулькевіч:] — Я ледзьве ў сані ўкаціўся, ледзьве дапаў у мястэчка да фельчара, ён мне ўвесь бок убінтаваў. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вкати́ться
1. укаці́цца; (наверх) ускаці́цца;
2. (въехать, войти) разг. укаці́цца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
уко́чвацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
1. Незак. да укаціцца.
2. Зал. да укочваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уко́чвацца несов., возвр., страд. вка́тываться; см. укаці́цца, уко́чваць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)