узвалачы́
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
узвалаку́ |
узвалачо́м |
| 2-я ас. |
узвалачэ́ш |
узвалачаце́ |
| 3-я ас. |
узвалачэ́ |
узвалаку́ць |
| Прошлы час |
| м. |
узвало́к |
узвалаклі́ |
| ж. |
узвалакла́ |
| н. |
узвалакло́ |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
узвалачы́ |
узвалачы́це |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
узвало́кшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
узвалачы́, -лаку́, -лачэ́ш, -лачэ́; -лачо́м, -лачаце́, -лаку́ць; -ло́к, -лакла́, -ло́; -ло́чаны; зак. (разм.).
1. каго-што. Падняць наверх што-н. цяжкае, грувасткае.
У. мех на воз.
2. каго (што). З цяжкасцю паставіць на ногі.
У. каня на ногі.
|| незак. узвалака́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і узвала́кваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
узвалачы́ сов., разг.
1. (волоча, поднять наверх) взволо́чь, встащи́ть, втащи́ть;
2. с трудо́м наде́ть, напя́лить
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
узвалачы́, ‑лаку, ‑лачэш, ‑лачэ; ‑лачом, ‑лачаце, ‑лакуць; пр. узвалок, ‑лакла, ‑ло; зак., каго-што.
Разм.
1. Падняць наверх што‑н. цяжкае, грувасткае; усцягнуць. Узвалачы мех на воз. □ Нехта вулей узвалок на верхавіну. Лобан. // Намагаючыся, з цяжкасцю ўзвезці куды‑н. Але вось конь узвалок сані на горку і пайшоў лягчэй, мы нават пачалі адставаць. Дамашэвіч.
2. З цяжкасцю паставіць на ногі. Леапольд Гушка сяк-так узвалок каня на ногі і павёў дадому. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
узвалака́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да узвалачы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
узвала́кваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да узвалачы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
узвало́чаны, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад узвалачы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
узвалака́нне, ‑я, н.
Разм. Дзеянне паводле знач. дзеясл. узвалакаць — узвалачы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
узвала́кванне, ‑я, н.
Разм. Дзеянне паводле знач. дзеясл. узвалакваць — узвалачы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паўзвалака́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
Разм. Узвалачы ўсё, многае або ўсіх, многіх.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)