узвалачы́

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. узвалаку́ узвалачо́м
2-я ас. узвалачэ́ш узвалачаце́
3-я ас. узвалачэ́ узвалаку́ць
Прошлы час
м. узвало́к узвалаклі́
ж. узвалакла́
н. узвалакло́
Загадны лад
2-я ас. узвалачы́ узвалачы́це
Дзеепрыслоўе
прош. час узвало́кшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

узвалачы́, -лаку́, -лачэ́ш, -лачэ́; -лачо́м, -лачаце́, -лаку́ць; -ло́к, -лакла́, -ло́; -ло́чаны; зак. (разм.).

1. каго-што. Падняць наверх што-н. цяжкае, грувасткае.

У. мех на воз.

2. каго (што). З цяжкасцю паставіць на ногі.

У. каня на ногі.

|| незак. узвалака́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і узвала́кваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

узвалачы́ сов., разг.

1. (волоча, поднять наверх) взволо́чь, встащи́ть, втащи́ть;

2. с трудо́м наде́ть, напя́лить

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

узвалачы́, ‑лаку, ‑лачэш, ‑лачэ; ‑лачом, ‑лачаце, ‑лакуць; пр. узвалок, ‑лакла, ‑ло; зак., каго-што.

Разм.

1. Падняць наверх што‑н. цяжкае, грувасткае; усцягнуць. Узвалачы мех на воз. □ Нехта вулей узвалок на верхавіну. Лобан. // Намагаючыся, з цяжкасцю ўзвезці куды‑н. Але вось конь узвалок сані на горку і пайшоў лягчэй, мы нават пачалі адставаць. Дамашэвіч.

2. З цяжкасцю паставіць на ногі. Леапольд Гушка сяк-так узвалок каня на ногі і павёў дадому. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

узвалака́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да узвалачы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

узвала́кваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да узвалачы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

узвало́чаны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад узвалачы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

узвалака́нне, ‑я, н.

Разм. Дзеянне паводле знач. дзеясл. узвалакаць — узвалачы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

узвала́кванне, ‑я, н.

Разм. Дзеянне паводле знач. дзеясл. узвалакваць — узвалачы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паўзвалака́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

Разм. Узвалачы ўсё, многае або ўсіх, многіх.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)