узбуджа́ць

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. узбуджа́ю узбуджа́ем
2-я ас. узбуджа́еш узбуджа́еце
3-я ас. узбуджа́е узбуджа́юць
Прошлы час
м. узбуджа́ў узбуджа́лі
ж. узбуджа́ла
н. узбуджа́ла
Загадны лад
2-я ас. узбуджа́й узбуджа́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час узбуджа́ючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

узбуджа́ць несов.

1. (предлагать на обсуждение, решение и т.п.) возбужда́ть;

2. (приводить в состояние нервного подъёма) возбужда́ть; взви́нчивать;

3. вызыва́ть, возбужда́ть (чувства, мысли и т.п.);

1-3 см. узбудзі́ць 2, 3, 4

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

узбуджа́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да узбудзіць (у 2–4 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

узбудзі́ць, -уджу́, -у́дзіш, -у́дзіць; -у́джаны; зак.

1. гл. будзіць.

2. каго-што. Прывесці ва ўзбуджальны стан.

У. хворага.

У. нервы.

3. што. Выклікаць, абудзіць у кім-н. якія-н. пачуцці, думкі, стан.

У. рэўнасць.

У. апетыт.

У. цікаўнасць.

4. што. Паставіць, вынесці на абмеркаванне, вырашэнне.

У. крымінальную справу.

У. пытанне.

|| незак. узбуджа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. узбуджэ́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

будара́жыць, -жу, -жыш, -жыць; незак., каго-што.

Узрушваць, непакоіць, узбуджаць.

|| зак. узбудара́жыць, -жу, -жыш, -жыць; -жаны.

|| звар. будара́жыцца, -жуся, -жышся, -жыцца; зак. узбудара́жыцца, -жуся, -жышся, -жыцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

воспаля́ть несов., уст. (возбуждать) узбуджа́ць, узру́шваць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

інтрыгава́ць, -гу́ю, -гу́еш, -гу́е; -гу́й; незак.

1. супраць каго-чаго. Весці інтрыгі (у 1 знач.).

2. каго (што). Узбуджаць цікавасць чым-н. загадкавым, таямнічым.

|| зак. заінтрыгава́ць, -гу́ю, -гу́еш, -гу́е; -гу́й; -гава́ны (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

узбуджа́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да узбудзіцца (у 2, 3 знач.).

2. Зал. да узбуджаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

узбуджа́цца несов., возвр., страд. возбужда́ться; взви́нчиваться; см. узбудзі́цца 2, узбуджа́ць 1, 2

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дражні́ць, дражню́, дра́жніш, дра́жніць; незак.

1. каго (што). Злаваць, наўмысна раздражняць чым-н.

Д. мядзведзя.

2. што. Узбуджаць, выклікаць якія-н. жаданні.

Д. апетыт.

Смачныя стравы дражнілі нос.

3. Паўтараць у смешным выглядзе чые-н. рухі, словы, а таксама называць крыўднай мянушкай.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)